384
Neen, hoewel ik geloof, dat er enkelen zijn, aan wie het behoud der
soldij goed zou zijn besteed, zoo zou het grosvooral der Europeanen, er
geen goed gebruik van maken. Menig pas herstelde zou door overvloed
van geld want 5 of 6 gulden tegelijk, is eene ronde som in de hand
van den soldaat weer spoedig in het hospitaal terug zijn. Beter is het
dan, om bij de Europesche kompagniën eene controle van vrouwen en kin
deren aan te leggen, ten einde, wanneer de man in het hospitaal is, voor
de voeding van zijn huisgezin reglementair te doen zorgen.
Ik geef toedat er somtijds soldaten zijndie uit schrik voor het
hospitaal hunne ziekte geheim houden en verwaarloozen, maar ik zou niet
trachten dit te verbeteren, door het hospitaal aangenamer te maken.
Goed moet het zijn, maar daarmede uit.
Veel kunnen de kommandanten der kompagniën en de onder hen ge
stelde officieren bijbrengen, om het verwaarloozen van ziekten bij hunne
manschappen te beletten. Zij zien ze dagelijks, en liet is spoedig op
te merken, wanneer het levenswerktuig in wanorde is. Het is de plicht
van de kommandanten der kompagniën, om ook daaraan hunne zorg te
wijden en de manschappen, die zij veronderstellen ziek te zijn, naar liet
ziekenrapport te zenden. Wat beduidt anders het //vaderlijke", in onze
Inwendige Dienst voorgeschreven?
Ik kan de meening van L. daarom niet deelen, wanneer hij zegt:
//Hieraan hebben wij voor een groot deel het verlies van goede soldaten
//en aanzienlijke geldelijke nadeelen te wijten." Zou het bij voorbeeld zulk
een groot geldelijk voordeel zijn wanneer er nog meer zieken dan thans
in de hospitalen verpleegd werdenwanneer deze dus ruimer en het
daaraan verbonden personeel grooter moest zijnwanneer daarenboven al
die zieken hun vol tractement behielden? Ik geloof dat de cijfers genoeg
tegen die stelling zullen getuigen, en dat men menig soldaat zal kunnen
verliezen eer de meerdere kosten betaald zijn.
Wat de wijze van verpleging in de hospitalen betreft, kunnen wij kort
zijn. Sterke kleuren worden hier door schrijver gebruikt om op het ge
moed der lezers te werkenen dit zal vooral op hendie weinig met en
iu onze hospitalen bekend zijn, ongetwijfeld effect maken. De beschrijving
der hospitalen en van hun meubilair zou zeker niet doen veronderstellen,
dat bijna ieder, vreemdeling zoowel als Oost-Indiër, die onze groote hos
pitalen bezoekt, er over uit is, dat ze zoo ordelijk en net er uit zien.
•/Vaalwitte muren, roestkleurige iitensiliënuitgesleten vloeren." Brr
'/en daarbij gebrek aan licht
Is er dan nimmer door de chefs dier hospitalen op gewezen, dat die