419 generalen staf nu eens bij dien staf, dan weder, bij bevordering, als korapagnies-, bataillons- en regimentskommandanten bij den troep moeten dienen. Hierdoor zijn zij nu wel in de onmogelijkheid, zich uitsluitend aan eene specialiteit van hun vak te wijdenmaar daarentegen worden zij practisch uitmuntend gevormd, leeren de behoeften van het leger kennen, en men mag het dan ook daaraan toeschrijven, dat zij niet, even als de Oosten- rijksche stafofficieren, behebt zijn met de zoo aanstekelijke en af te keuren zucht om alles in stelsels te willen brengen. Ten einde de toekomstige legerbevelhebbers de zoo noodige oorlogsondervinding deelachtig te doen worden (waartoe de krijgsgebeurtenissen der laatste 50 jaren voor Pruisen van te weinig bqteekenis waren geweest), werd zoowel aan den ltaliaanschen veldtocht van 1859 als aan de jongste Amerikaansche en Mexikaansche oorlogen door Pruisische stafofficieren deelgenomen. Van hunne practische bekwaamheden hebben zij voldoende blijken ge geven, zoowel vóór, gedurende, als na den ooi'log van 1866; zij hebben toen in allen deele beantwoord aan den uitgebreiden en moeielijken werk kring, die hun was opgelegd. Voor een groot deel komt daarvan de eer toe aan den chef van den generalen staf, den vrijheer von Moltke, den hoofd-ontwerper en be stuurder der operation gedurende dien veldtocht, en bovendien den man, die door zijne leiding het Pruisische stafkorps op de tegenwoordige hoogte heeft gebracht. In het reeds aangehaalde artikel //Tafereelen uit den oorlog van 1866 in Duitschland en Italië" (Militaire Spectator van 1869) geeft de schrijver, gegrond op het daaromtrent voorkomende in de werken van Dragomirow en Blankenhagen, ook eene karakterschets van de voornaamste Pruisische bevelhebbers. Wij zullen daaruit beknopt de beoordeeling van enkele staf-chefs over nemen, omdat hierdoor ten overvloede gestaafd wordt, wat wij daarover reeds in algemeenen zin aanteekenden. De generaal von Moltke, die den koning ter zijde stond, is een man met een helder verstand; hij weet dadelijk de hoofd- van de bijzaken te onderscheiden, zijne dispositiën zijn daardoor eenvoudig en zeker, daarbij geeft hij het doel en de te nemen maatregelen slechts in ruime trekken aan, en laat zoodoende aan de uitvoerders nog groote vrijheid van han delen over. In onverwachte omstandigheden met bliksemsnelheid het beste besluit te nemen, daarin staat hij ten achteren bij zijne voorgangers, b. v. bij Gneisenau. Na den slag bij Koniggratz heeft hij dat getoond. Hij heeft

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1870 | | pagina 429