469
verloop van tijd, door het meerder verbruik van vleesch, vooral daar
thans ook aan inlandsche militairen van gouvernementswege dit voedings-
artikel verstrekt wordt, het aantal slachtbeesten niet meer naar behooren
aan de behoefte zal voldoen en de prijs van het vleesch spoedig zoo hoog
zal worden, dat de mindere man niet zoo dikwijls als thans eene zekere
hoeveelheid daarvan bij zijnen maaltijd gebruiken kan, en dus gebrek zal
krijgen aan hoog noodig versterkend voedseldaarom moet bij tijds ge
dacht worden om veestapels en schapenfokkerijen op te richten, en parti
culiere personen aantemoedigen zulks te doen, hen zooveel mogelijk inde
hand te werken door het verleenen van voorschotten, het toewijzen van
terrein geschikt tot weide, als anderszins; evenwel behooren die veestapels
onder toezicht te blijven van het bestuur, en moet den eigenaars ten strengste
verboden wordenbeesten naar het buitenland te doen vervoerentenzij de
hoeveelheid zoo aanzienlijk is, dat dit zonder nadeel van de inheerhsche
bevolking geschieden kan.
Middelen, dienstig tot vervoer, zooals menschen, paarden en trekossen
zijn ruimschoots voorhanden, en toch ziet men bij expeditiën veelal, dat
hierin op slechts gebrekkige wijze kan voorzien worden; dit is daaraan toe
te schrijven, dat er bij het leger een transport-park ontbreekt, zoodat
eerst kort voor het te velde trekken draagmiddelen vervaardigd en koelies
geprest worden, omdat er zich niet genoeg vrijwilligers voor dezen dienst
aanmelden, en draagmiddelen niet voorradig zijn.
Als paarden kunnen gebruikt worden, koopt men die gewoonlijk inliet
land-zelf, alwaar een gedeelte van de bevolking in oproer is; het is dus
licht na te gaandat men niet de besten verkrijgen zal.
Niettegenstaande alle genomeue maatregelen, blijft het gebrek aan last
dragers bestaan, en om hierin te voorzien, neemt men daartoe dwangar
beiders, die, bij het bewijzen van goede diensten vermindering van straftijd
of ook andere belooningen erlangen; we] is waar zijn deze lieden als
lastdragers beter geschikt dan de gepreste koelies, maar zij zijn toch niet
altijd te vertrouwen, verre van daar; ook geloof ik niet, dat het in de
bedoelingen van het gouvernement kan leggen, om veroordeelden, in tijd
van oorlogtot diensten te bezigenwaardoor zij een gedeelte van het
leger uitmaken, en moordenaars, dieven of ander slecht volk te velde
in de gelegenheid wordt gesteld, om door goede diensten remissie van
straf te verkrijgenbovendien mag een legertros althans niet uit boeven
bestaanvooral wanneer met eenige moeite en wat geld geschikte perso
nen tot samenstelling daarvan te verkrijgen zijn.
Zoude er nu waarlijk geeue mogelijkheid bestaan, om een soort van
treinsoldaten ten dienste van het leger aan te wervendie in tijd van
