485
een burger een ziekenkamer, //een schrikbeeld." Wij spreken hier natuurlijk
niet van malengers, maar van brave en gezonde mensclien, die aan hunne roe
ping gaarne willen en kunnen voldoen.
Wat heeft nu tie officier van gezondheid voor den gezonden soldaat gedaan,
die oppassen wil en een afschrik van een hospitaal heeft?
Voorkomt hij zooveel mogelijk zijne billijke wenschen, behartigt hij door
ziekten te voorkomen de belangen van het leger en van den staat?
lioe vele soldaten sterven er jaarlijks aan vermijdbare ziekten? Zeker de
helft
In de beste hospitalen kan de kundigste en zorgvuldigste geneesheer niet altijd
den dood afhouden van hen, die in bedompte, overvulde, duistere kazernen,
kampementen, forten, gevangenissen enz. vergiftigd zijn door onreine lucht.
Hoe is de gezondheidsdienst bij het Nederlandsch-Indisch leger geregeld?
Wie zorgt voor den gezonden soldaat, dat hij niet in een malenger verandert
door de ongezonde lucht, die hij des nachts tegen wil en dank in eene onge
zonde kazerne moet inademen?
De bron des onheils ligt hoofdzakelijk buiten de hospitalen en het daar aan
verbonden personeel. Veel is bij den militairen geneeskundigen dienst geregeld
om te genezen, weinig om te voorkomen! Hierin ligt een groot kwaad. Wij
hebben geeli //service de santé," waardoor het leven der militairen in de kazer
nen, bij dag en nacht zeer nauwkeurig gadegeslagen wordt.
De chefs over den geneeskundigen dienst hebben zich tot heden meer achter
hoopen papier schuil gehouden, dan de kazernen uit een topograpliisch-hygiénisch
oogpunt bestudeerd; du dirigeerende officieren van gezondheid, geplaatst aan
het hoofd van een of ander hospitaal, bemoeiden zich niet met de gezondenwel
met het genezen van ziekten, afkeuren van onlierstelbarenafnemen van examina,
eommissiën of vergaderingen enz. enz.; de subalterne officieren van gezondheid
onderzoeken, volgens den schrijver wiens stuk hier bedoeld wordt, iederen zieke
in eene minuut, dat is: in een groot hospitaal, waarin de visite begint ten 7
uur en ten 8 uur moet eindigen. Ware het nu, dat na S uur de officier van
gezondheid naar de toereikende oorzaak in het kampement of elders ging zoe
ken dan zou hij veel kunnen voorkomenmaar achwil hij bevordering ma
ken, dan moeten er schoolboeken voor den dag gehaald worden, of wil hij
zijn fortuin verbeteren, dan moeten de zieke en betalende burgers bezocht wor
den. Dit is een ramp voor ons kostbaar leger; ziekten te genezen maakt ook
veel meer ophef en indruk op de gioote lui, dan ziekten te voorkomen!
Nieuwe en hooggeroemde geneesmiddelen voor te schrijven, maakt meer rucht
baarheid dan voor licht en lucht in dc slaapzalen der gezonden te zorgen; doch
wij herhalen hot, de staat onderhoudt geen leger voor den geneeskundigen dienst
maar wel de officieren van gezondheid om het leger voor ziekten en sterfte te
bewaren en overal bij te staan.
Het hospitaal is een noodwendig gevolg der onmogelijkheid, dat vele mensclien
