548
wordt van verraad gesproken. Is dit het geval geweest, dan moet het op de
zijde der Eranschen gezocht worden, en kom ik er ter/en op, zoo men daarin
eene daad zou willen zienwelke met die van van Speijk vergeleken zou mogen
worden. De reden hiervoor zijn gemakkelijk te vinden. Want van Speijk wierp
de lont in het kruit op het oogenbiik dat zijn schip door den wind naar het
strand gedreven was en op het punt stond van door de Belgen genomen te wor
den; hij moest vreezen, de nationale vlag naar beneden gesleurd te zien, en
offerde zich liever op dan daarvan getuige te zijn.
Dit was te Laon niet het geval. Het fort had reeds gecapituleerd en de be
zetting was reeds krijgsgevangentoen het feit voorviel. De militaire eer had
derhalve niets meer te doen; nog minder de liefde tot het vaderland. Uit zoo
danige beweegreden offert men niet 300 vaderlanders op, om 90 vijanden te
kunnen vernielen. Dit is te dwaas om er langer bij stil te staan. 'Moge Erank-
rijk zelf, op zijn tijd, daarover uitspraak doen.
Laten wij het eerste feitde capitulatie bij Sedanwat van naderbij onderzoe
ken. Eene gebeurtenis als deze heeft voor zoover ik weet nog niet plaats gehad.
Wij slaan de geschiedboeken van af Lodewijk den XIV op, maar vinden
nergens een getal genoemdzoo groot als het onderhavige.
De Pruisische generaal Eink gaf zich, den 20 Nov. 1759, bij Maxen, met
11000 man, benevens 7 generaals en 550 officieren, aan de Oostenrijkers onder
Daun over, daar hij geen kans zag om zich door te slaan.
Om denzelfde reden moest zich de Eransche generaal Dupont in Juli 1S0S bij
Baylenaan de Spanjaarden onder Castanos, met 16000 man overgeven.
Maek capituleerde, te Ulm, den 20 October 1805, met 25000 man, ter
wijl zijn onderbevelhebber, prins Eerdinand, zich met 10,000 man kavallerie,
steeds achtervolgd door Murat, tot naar Bohemen doorsloeg. Met j700U paar
den bereikte hij dit land; hij verdient hiervoor onze bewondering.
Wurmser, te Mantua, capituleerde, den 2 Eebruari 1807 eerst na een lang
beleg, met niet meer dan 20,000 man. In een woord, waarheen wij ook zien,
nergens stuiten wij op zulke kolossale cijfers, als hier bij Sedan.
Er wordt zoo dikwijls over gesproken en geschreven, dat in Eraukrijk, en
vooral onder het korps officieren, een zoo uitmuntende, militaire geest heerscht;
en ik zoude een van de laatsten willen zijn, die dit durven tegenspreken. Maar
hoe laat zich dan het feit verklaren, dat 84,000 man, met 50 generaals en
2000 officieren, voor den vijand de wapens nedeileggen
Welke waren de redenendie deze overgave elschtenen hoe kan men deze
verantwoorden
Onze berichten zwijgen hierover, telegrammen spreken van feiten, maar voe
ren geen polemiek. Maar juist daardoor wordt het ons gemakkelijk gemaakt,
Het waren inet de buiten do vesting gedetacheerde afdcclingcn 40,000 man, in de
vesting-zelve bleven, na 's prinsen aftocht, maar 25,000 man. Mack werd ter dood veroor
deeld; deze straf werd echter vervangen door cassatie en twee jaren vestingarrest.
