600
Men moet bekennendat hij zich strikt aan dit gedeelte van zijn programma
gehouden heeft. Met bloed en ijzer zijn de slagvelden van Sadowa, Kissingen,
Worth, Metz en Sédan bedekt en spoedig zal de eeuwenoude strijd, voor de
poorten van Parijs, worden uitgestreden.
Dan echter moet het gedaan zijn. Uit het zaad van bloed en staal moet
dan de consequentie der bevrediging, uit deze de vrede en hieruit de vrijheid
haren oorsprong vinden.
Is Frankrijk binnen zijne //natuurlijke grenzen" achter de Vogezen terugge
worpen heeft het gezworen om zich nimmer meer met de zaken van Duitsch-
land te bemoeien, dan zal Duitschland zijne wapenen in de tuighuizen opbergen,
en het eerste zijn 0111 getrouw en eerlijk, als goede buurman, de hand aan
hetzelfde Frankrijk aantebieden, dat het in een eerlijken strijd ternedergeveld had.
Bit zijn yeene illusies.
Europa zal er mede gebaat zijn, en von Bismarck zal hiervoor den dank der
wereld inoogsten.
Maar zoo ver zijn wij nog niet.
Wat helpen alle mogelijke, alle maar bedenkelijke redeneeringen en beschou
wingen, zoo lang de tempel des oorlogs nog zoo wijd open staat? En toch
kunnen wij ons het genoegen niet ontzeggenom nog voor eenigen tijd het ge
duld van den lezer in beslag te nemen. Wij zijnwel is waarwat ver ver
wijderd van het tooneel des oorlogs en moeten onze meening uit de gegevens
putten, welke de veelal min of meer partijdige pers ons verstrekt, maar dit
neemt niet weg, dat men uit die gegevens zeer veel kan opmerken, wat men,
als onpartijdig toeschouwer, op de plaats-zelve wellicht niet zou kunnen zien.
Het treft ons b. v. bijzonder, hoe uiteenloopend de oordeelvellingen van be
voegde autoriteiten zijn omtrent liet beleg van Parijs.
De eene noemt de verdediging, de andere de belegering eene dwaasheid.
Vooral de laatstgenoemde wordt veelvoudig veroordeelden het is speciaal de
belgische luitenant-kolonel van de Velde, die zich ten nadeele van den bele
geraar heeft doen hooren. Ik haal hier het een en ander aan wat hij als zeker
aanneemt, en zal mij later veroorloven daartegen optekomen.
//Kortom, zoo zegt hij, eene insluiting van Parijs is niet mogelijk; een ge-
//regeld beleg zou groote moeielijkheden opleveren, en den oorlog tot in het
//oneindige rekken; en een bombardement, indien het al mogelijk ware, zou
//tot geen ander resultaat kunnen leiden, dan dat het hem, die het gelastte,
//aan de verachting der geheele wereld zoude blootstellen."
Eene insluiting niet mogelijk? Hooren wij, wat hieromtrent von Bismarck
aan den correspondent van den Standard antwoordde
//Goed" zeide hij, //wij zullen het niet in waren zin insluiten, doch onze le
dgers zoo goed mogelijk posteeren. Onze 50,000 kavalleristen zullen dan het
//overige wel doen; zij zullen wel zorgen dat er geen kruimel brood wordt bin-
//nen gesmokkeld,"