614
teurs ter beschikking van den militairen kommandant te stellen, om later,
zoo die maatregel doeltreffend wordt bevinden, de extincteurs algemeen
in te voeren.
F.
Nieuw voedingsmiddel in den oorlog. Een van de grootste bezwaren
in de verpleging der troepen te velde, voornamelijk onder het marcheereu,
wordt ondervonden in het verstrekken van goedeetbaar vleesch.
Het slachtvee toch kan dikwijls niet in genoegzame hoeveelheid ver
kregen of medegevoerd worden en maakt in ieder geval den trein groo-
ter, onbewegelijker en minder handelbaar.
De verdeeling van het vleesch onder de manschappen is, zoo niet on
uitvoerbaar, toch dikwerf nutteloos, omdat het in de haast geslachte,
onbestorven vleesch, zelfs bij langdurig, dus veel tijd eischend koken niet
goed gaar wordt, alzoo bijna oneetbaar is, en dan ook door den soldaat
grootendeels wordt weggeworpen.
Ten einde in dit gebrek te voorzien, nam men tot nn toe zijn toe
vlucht tot gezouten vleesch of andere, in engelsche en fransche particu
liere fabrieken bereide geconserveerde vleesclisoortenLiebigs vleeschextract
of dergelijke.
Terwijl nu het verduurzaamde vleesch, voornamelijk bij het transport,
spoedig door bederf aangetast en daardoor onbruikbaar wordt, biedt het
vleeschextract, dat slechts in de hospitalen soms doelmatig mag heeteu
aan onze verteringsorganen niet dien ballast, dien wij onvoorwaardelijk
noodig hebben. De soldaat gevoelt zich daarmede niet verzadigd; boven
dien smaken verduurzaamde spijzen den mensch op den duur niet.
Extracten en poeders, alleen gebruikt, voldoen evenmin en stillen den
honger niet.
De Saksische regeeriiig is er in geslaagd, een voedingsmiddel bij haar
leger in te voeren, dat als een goed surrogaat voor versch vleesch en
groenten kan aangemerkt worden, en dat door zijne bestanddeelen dezelfde
voedingstof inhoudt als versch vleesch, meel en groenten.
Het smaakt goed, kan lang bewaard, gemakkelijk vervoerd, en spoedig
en overal gereed gemaakt worden; de soldaat nuttigt het gaarne. Boven
dien kan de daarmee voorziene troep zich onafhankelijker bewegen.
Uit voedingsmiddel bestaat uit een mengsel van vleeschdeelentarwe
blom en groenten; de Duitschers noemen het Fleischgries"wat wij het
beste door vleesehbeschi.it meenen te kunnen vertalen hoewel dit woord
de beteekenis niet juist teruggeeft.
