116
Zoodra men een alphabet heeft samengesteld'bestaande uit de com
binatiën van korte en lange tikken, en men oefening daarin verkre
gen heeft, hoort men het telegram.
Deze wijze is voor de militaire telegrafie geheel onbruikbaar, daar
er geen de minste controle is, en daar er te veel oefening vereischt
wordt, om goed telegrammen te verstaan.
Het toestelletje is overigens hoogst eenvoudig, en is opgesloten
in een doosniet grooter dan een tabaksdoos.
De overige toestellen geven het telegram zichtbaar weer, in lijnen
en puntenuit wier samenstellingen men een alphabet vervaardigd
heeft; in letters door eene meer samengestelde machinerie, of door
middel van een schrijfmJctdie het schrift door scheikundige wer
king zelf teruggeeft.
Het eerste het toestel van Morse voor ons onderwerp alleen
van belang, en in Indië ook voor de civiele telegrafie in gebruik,
zullen wij nu kort beschrijven.
Dit toestel bestaat uit twee deelen, den seinontvanger en den
seingever of sleutel.
De eerste is ingericht als volgt:
Om een rol is eene lange papierstrook gerold, welke tusschen
twee cilinders heenloopt, die in beweging gebracht worden (zij
draaien in tegenovergestelde richting en klemmenden papierreepvast),
door een radwerk in een kistje besloten, zoodanig, dat die strook
op eene andere rol met een kruk kan opgewonden worden.
Rechts van het kistje met het radwerk staat een electro-magneet,
waarin de stroom der batterij komt, en die dan een stuk week ijzer
aantrekt, dat bij wijze van hefboom om een spil beweegt, rechts
van den magneet geplaatst.
Die hefboom eindigt links van den magneet in een stift, die bij
het neergaan van het weeke ijzer, ook naar beneden gaande, op een
kettiugje in den vorm van touw zonder eind drukt. Dit kettingje
loopt om twee rollen, die ook door het uurwerk in draaiende bewe
ging worden gebracht.
Het loopt daarbij langs een klos, bekleed met een van eene vet-
achtige inktsoort doortrokken flanellen stof. De papierstrook loopt
even onder die ketting; drukt de stift nu de ketting gedurende
eenigen tijd naar beneden, dan laat de schakel van het kettingje
een streepje, gebeurt dit gedurende korten tijd, dan iaat die een
punt op het papier na Kan men nu den stroom naar wille
keur lang aanhouden of kort afbreken, dan kan men alle samen-
