135
verandering van enkele bataillons heeft zien uitvoeren, zal dit moeten
toestemmen.
Voor Metz hebben de Pruisen deze beweging ordelijk en nauw
keurig gemaakt, zonder dat de Pranschen er iets van bespeurd
schijnen te hebben.
Hoe het zijBazaiue deed geenerlei poging om de linie der Pruisen
te forceeren, en bleef in eene defensieve stelling op de boschrijke
hoogten, oostwaarts van Gravelotte. Tegen den middag door de
Pruisen aangevallen, werd hij na een harduekkigen strijd op alle
punten teruggeslagen. Met achterlating van een groot aantal krijgs
gevangenen en eene groote hoeveelheid materieel vluchten de Pranschen
naar het geretrancheerd kamp van Metz terug.
Deze nederlaag was de voorbode van eene onherstelbare ramp.
Men kon al dadelijk voorspellen, dat Bazaine, die geenerlei krachtige
poging had gedaan om zich met Mac Mahon te vereenigendie zich
tot eene zuiver verdedigende houding bepaald had terwijl de gelegenheid
gunstig was om door de Pruisen heen te slaan, ook later geene
stoute pogingen meer zou doen, en dat dus zijn leger en Metz voor
Prankrijk verloren zouden zijn.
Wanneer men zich in een geretrancheerd kamp bevindt, waarvan
de insluitingskring meer dan 60 kilometers groot is; wanneer men
het oogenblik tot den aanval kan kiezen en zich vrij kan bewegen
wanneer men beschikt over meer dan 150 duizend dapperen, dan
mag men zich niet laten insluitendan mag men zich er zelfs niet
toe bepalen, zich een weg te banen door den vijand, maar moet
men deze ook doen boeten voor zijne vermetele onderneming.
Bazaine had van zijne voordeelige positie gebruik behooren te
maken, om achtervolgend de verschillende, van elkander gescheiden
onderdeelen van 's vijands leger aan te vallen. Door de gedwongen
splitsing toch verkeerde dit gedurende geruimen tijd in vrij hachelijken
toestand.
Uit alles leert men, dat de eerste eisch van den oorlog is: een
energiek, voortvarend, doortastend opperhoofd, en dat Bazaine zoo
danig opperhoofd niet is geweest.
In het pruissisch rapport over den slag bij Gravelotte wordt nog
een oorzaak der overwinningen van de Pruisen genoemd, die der
vermelding wel waard schijnt.
//Terwijl onze soldaten, zoo leest men in dat rapport, onder den