151
Pas uit den wilde aangevoerde paarden zullen voor rijtuigen, een
wit hek, enz. ongelooflijke zijsprongen maken, en meermalen op
korten afstand van geweer- of kanonvuur rustig blijven; opmerke
lijk vooral bij Macassaren.
Tot verbetering van het paardenras wordt in Indië niets gedaan,
terwijl het te vroege gebruik der paarden daarop een zeer nadeeli-
gen invloed uitoefent.' Ook door den inlander van de oostelijke
eilanden, waarvan Sandelhout alleen jaarlijks 12 a 1100 paarden en
meer aan Java levert, wordt volstrekt geen acht geslagen op eene
veredeling van het paardenras. Van daar die groote hoeveelheid
bonte paarden, welke men aantreft, en die bepaald tot de slechtste
behooren; hunne witte hoeven zijn onderhevig aan hoornspleten, af
brokkeling van den hoorn wand en aandoening van den vleeschwand,
waardoor kreupelheid wordt veroorzaakt.
Met recht koopt men in Nederland deze gemengde kleuren met
aan bij rijks remonten. Hier is men er toe verplicht, bij gebrek aan
anderen.
Het is echter zeer weuschelijk, dat er spoedig eenige pogingen
op grooten schaal gedaan worden, om het paardenras in den Indischen
archipel in zich-zelf te veredelen. Eene zorgvuldige paring van
schoone individuen zal, zooals reeds meermalen door de ondervinding
bewezen isde beste resultaten leveren.
En waar vindt men daartoe beter gelegenheid dan in Indie. Uit
stekend geschikt terrein is er in overvloedzoowel op Java als Sumatra
en alle oostelijk gelegen eilanden, welke bovendien (behalve Bali)
het voorrecht hebben, bevrijd te zijn van verscheurend gedierte.
Celebes o. a., dat toch al zulk een geschikt paardenras bezit, zou
daartoe meer dan eene uitnemende gelegenheid aanbieden. En wil
men uitsluitend zich tot Java bepalen, dan heeft menig particulier
het bewijs reeds geleverd, dat eene kruising van verschillende Indi
sche paardenrassen de beste resultaten gaf.
Algemeen heerschende ziekten der paarden op Java zijn de kwade
droes en worm, waardoor honderden, niettegenstaande alle voorzorgs
maatregelen en de beste verzorging, te gronde gaan.
Op Sandelhout en omliggende eilanden zijn die ziekten onbekend,
terwijl zij helaas! na de laatste Bonische expeditie ook nu op Ce
lebes hare slachtoffers eischeu.
Hoewel de symptomen dezer kwalen niets buitengewoons opleve-
