in de practijk niet nuttig zou werken. Een soldaat is geen koop
man, maakt weinig zorgen voor de toekomst, en is van de leer,
dat een vogel in de hand beter is dan tien die vliegen. Hij be
grijpt, dat hij over weinige jaren misschien al dood is, en dat hem
dan alle op rente gezette gelden niets meer helpen. De ondervin
ding leert bovendien, meenen we, dat de met een zekeren koop
mansgeest bezielde soldaten er te velde niet beter om zijn.
De schrijver wenscht geene verhooging van pensioenen, maar toe
kenning van gagement na 15-jarigen diensttijd. Op die wijze ge
looft hij, dat velen tot een reëngagement zouden worden overgehaald-
Na het bovengezegde omtrent de betrekkelijke wenschelijkheid van
vele reengagementenzullen wij dit motief niet meer behoeven te
weerleggen. Een ander motief zou o. i. meer geldend zijnn. 1. de
noodzakelijkheid, om oude soldaten, min of meer afgeleefden, uit
het leger te weren, zonder daarom onbillijk jegens hen te zijn. Nu
evenwel voor officiereu en burgerlijke ambtenaren een pensioenster
mijn van 20 jaren is bepaald, en deze niet te lang geacht wordt,
schijnt ons eene verkorting van dien termijn voor de minderen mi
litairen aan bezwaren onderhevig. Zij zou bovendien tot belangrijke
uitgaven leiden, //waarvan de dringende noodzakelijkheid niet over-
tumeud is aangetoond." Maar zoo men den dienst in Tndië aanlok-
kei ijk wil maken, dan zal eene verhooging van gagement na 20-jangen
dienst zeker een goed middel zijn. Zoo eeii gewezen indisch mili
tair, na volbrachten diensttijd, in zijn stand onbekommerd kan le
ven, zal dit een groote prikkel zijn voor anderen om hem na te
volgen. Wij houden ons overtuigddat eeu betrekkelijk groot ge
deelte van allen, die in 's gouveruements dienst naar Indië gaan,
daartoe verlokt worden door het pensioendat hun over 20 jaren
wacht.
Wanneer wij alles goed overwegen, gelooven wij eigenlijk, dat
eeu soldaat het in Indië nog zoo kwaad niet heeft. De meestendie
hier gediend hebben, of reëngageeren zich dadelijk, of gaan met
paspoort naar Nederland om zich daar na korten tijd op nieuw voor
den dienst in deze gewesten aan te melden. Wij houden het ervoor,
dat, zoo de klasse van het nederlaudsche volk, waaruit de meeste
soldaten getrokken wordenbeter met den toestand in Indië bekend
was, het ons niet aan vrijwilligers zou ontbreken. De voeding is
hier beter dan bij het nederlandsche leger; de huisvesting is, hoe
208
o o