261
bekwamen voor het examen voor onderofficierdit gedeelte is dan
ook niet zoo moeielijkaannemende dat het onderwijs in de 3e
klasse met goed succes gevolgd isdaarvoor behoeft dus slechts
weinig tijd te worden afgezonderd om gewenschte resultaten op
te leveren. Wel is er ten rechte voorgeschreven, het ouderwijs
toepasselijk te maken op militaire aangelegenheden, doch ik ben
overtuigd, dat elk militair onderwijzer, die les geeft aan enkel mi
litairen, ook zonder aanmaning onwillekeurig dien regel ruimschoots
zal in practijk brengen en eerder aandrang noodig heeft om niet
al te veel militair te zijn, maar ook aan het dagelijksch leven een
weinig te denken. Bij het aanbrengen van voorbeelden is toch
ieder geneigd in eigen omniddelijke omgeving te zoeken, en niet
daar buiten. De leesboeken, op de korpsscholen in gebruik, zijn
grootendeels over militaire onderwerpen voor militairen geschreven.
Van de geschiedenis trekken de groote oorlogen en daarin uitge
blonken hebbende veldheeren de meeste aandacht. De eijferkunst
wordt bij het onderricht toegepast op de menagerekening. Stijl en
taal leert men door het maken van wacht- of patrouillerappporten
en opstellen over militaire onderwerpen. Netheid in schrift enz.
wordt bevorderd door het opmaken van menagerekeningen, uitruk-
kingsstaatjes enz. Hierdoor leert de man te weinig van hetgeen
buiten zijn kring voorvalt, en verschijnt hij bij menschen van anderen
stand als iemand die vreemd is aan de zamenleving. Wanneer men
dus meer het programma der burgerlijke scholen volgt, en de mili
taire vakkeu een klein gedeelte schenkt, zoude men de leerlingen
bevoordeelen, en beter partij kunnen trekken van de nuttige wenken,
door bekwame onderwijzers te boek gesteld.
De 1° klasse zoude gevoegelijk wat verder kunnen gaan dan
gewoonlijk het geval is, en geschiedenis, aardrijkskunde enz. eenigs-
zins worden uitgebreid; de beginselen van boekhouden en handels-
rekening zouden hun bet voordeel opleveren, bij mogelijk verlaten
van den dienst miet geheel onbruikbaar te zijn voor eene burger
betrekking van min of meer administratie ven aard; meer uitge
breid onderwijs, dan de wekelijksche theoriën mogelijk maken, in
versterkingskunst, velddienst en wapenleer zonde hun nuttig zijn in
hunnen stand en tevens hun oordeel scherpen. Vooral meer soor
ten van boeken te doen bezigen dan tegenwoordig op de scholen
gebruikt worden, is .zeer aan te bevelenhet doen voorlezen v,an dag
bladen heb ik meermalen op lagere scholen met succes zien toepassen
hiertegen zou wel geen bezwaar bestaan, daar die uit de kantine op
