hunner infanterie. Het is wel de moeite waard om op te merken
dat de eer van den veldtocht nagenoeg geheel aan de pruisische in
fanterie toekomt, en dat, volgens hunne eigene verklaring de artille
rie en kavallerie bij de verschillende geveehten eene ondergeschikte
rol vervullen, terwijl de Oostenrijkers deze beide wapens bij elke
gelegenheid bezigden. De pruisische infanterie kan gezegd worden
alleen nagenoeg geheel voldoende geweest te zijn tegenover de drie
oostenrijksche wapens, en zulks omdat haar geweer de gelegen
heid schonk steeds eene veroverde positie te behouden, in spijt der
krachtige pogingen des vijands, om haar te verjagen.
«Te Podol, te Trautenaute Skalitz, te Chlurn, evenals bij
BiOsdorf, Laufach en Bischoffheim, kregen de Oosterijkers en hunne
bondgeuooten eene dure les: dat de stormenderhandsche aanval niet
uitvoerbaar is tegen eene positie, die door snelschietende geweren
verdedigd wordt.
//De studie dezer gevechten en de dagelijksche behandeling van
aclïterlaadgeweren hebben mij tot eene gevolgtrekking geleiddie
naar mijne meening wel waard is de aandacht van bevoegde perso
nen te trekken. Die gevolgtrekking is, dat de tactische waarde
van de blanke en de vuurwapenen langzamerhand is omgekeerddie
van de blanke wapenen is van lieverlede, in reden met de toene
mende kracht van het geweervuur afgenomen, en die wapenen zijn
thans, volkomen en onherroepelijk, door het overmachtig vuur van
den verdediger overtroffen.
//Met andere woorden, de directe aanval heeft zijn tijd gehad;
zij kan niet meer slagen tegen troepen die eene stelling hebben in
genomen al is hij ook voorbereid door een vuurgevecht. De wer-
king van dit vuurgevecht alleen moet de beslissing aanbrengen
aanvalskolonnes af te zenden kan nergens anders meer toe dienen,
dan om den verdediger nieuwe kansen voor een gelukkigen uitslag
te openen.
//Eene zoo volstrekte uitspraak dient door eenige argumenten ge
steund te worden.
//Nemen wij het geval van een gevecht van den eenvoudigsten
vormtusschen twee korpsen van dezelfde sterkteevenwijdig aan
elkander opgesteld. De geschiedenis leert onsdat de aanvallende
partij in den regel zonder zeer zware verliezen heeft overwonnen.
Deze tactiek is in den laatsten tijd door de Iranschen veelvuldig
toegepast, en werd in de Krim en in Italië dikwijls door een zeer
gunstigen uitslag bekroond. Die uitslag is, mijns inziens, toe te
