289
Overal, behalve'bij het gedeelte in het kamp, waar men een draad
gebezigd had, maakte men gebruik van den kabel, die in de dorpen
werd opgehangen.
Een surveillancedienst was georganiseerd uit twee posten, elk uit
één korporaal en 4 man bestaande. De lijn bleef 36 uur in wer
king en was voortdurend deugdzaam.
De onderofficieren hielpen uitstekend bij het overbrengen der de
pêches. Men vertrok den daarop volgenden dag "s morgens om 5
uur, en was om lOj uur, nadat de geheele lijn was opgebroken, in
het kamp terug.
De proeven voldeden dus uitstekend aan de verwachting.
X.
Na gezien te hebben, naar aanleiding der proeven in Frankrijk
vooral in het laatst van het kamp van Chalons genomenvolgens
welke gronden een veldtelegraaf voor een groot europeesch leger
moet ingericht worden, zullen wij ten slotte nagaan, of een veld
telegraaf voor het indische leger ook wenschelijk zoude zijn.
Hoe onoverkomelijk sommige bezwaren, in het begin aan het in
voeren van een veldtelegraaf verbonden, ook mogen schijnen, verlie
zen die, bij nadere overweging, veel van hunne waarde.
Als men er eenmaal toe is overgegaan, om de groote moeielijk-
heid, den aanmaak van materieel en de formatie van een klein per
soneel te overwinnendan zullen de bezwarenaan de uitbreiding
van het leger, aan iudeeling, instructie en totale oprichting ver
bonden, niet tegen de voordeelen kunnen opwegen.
De eerste kosten blijven altijd een bezwaar, maar als de aard der
oorlogenhet voorgaan van alle europesche legers (ook van onze
engelsche naburen) den invoer eindelijk noodzakelijk makendan
zoude men zeker zijn zucht tot uitstellen betreurenmen zou dan
wellichtmet veel grootere geldelijke bezwareneen ongeoefend en
slecht materieel en personeel moeten formeeren.
De aard van vele oorlogen in Indië doet wellicht het nut be
twijfelen, dat een veldtelegraaf alhier zoude hebben, vooral daar deze
dikwijls zelfs onbruikbaar zal toeschijnen.
De Engelschenonze koloniale naburendie reeds in zoovele
opzichten getoond hebben, een practischen blik in koloniale zaken
te hebben, denken dat trouwens niet. Zij rekenen het van het hoog
ste belang, steeds correspondentie met de hoofdplaats te onderhouden;
13
