•313
zijne leerboekendie op juiste gegevens berusten en dienenom hem
zijn weg af te bakeneD. Alleen de officier bezit geen vademecum
dat hij te allen tijde kan raadplegen en waarin hij de oplossing van
vele moeielijkheden zal vinden, waarmede hij gedurende zijne zoo
avontuurlijke en veel bewogen loopbaan te worstelen heeft. Wel
bezit hij genoeg reglementen handboeken handleidingen, korte begrip
pen leiddradenschetsen en wat al niet meer ja zelfs te veel
zoodat men zich reeds vermoeit, door alleen de titels van al die
werken op te noemen, werken, die allen min of meer van elkander
worden afgeschreven en waarin eenige goede denkbeelden en juiste
grondregels te midden van eiudelooze verhandelingen en holklinken
de phrasen-massa s verdeeld liggendie onzen geest in het onzekere
laten en ons dikwijls beletten, de weinige nuttige bladzijden die men
in het boek zou kunnen aantreffen, op te merken en te onthouden;
maar naar een degelijk leerboek zoekt men nog te vergeefs. Bo
vendien zijn er weinige van die werken, welke eenig gezag kunnen
uitoefenen. Het meerendeel daarvan te zamen genomen levert kortom
geen anderen waarborg op dan den min of meer bekenden naam
van den schrijver. Eenige dier werken zijn te uitgebreid, andere
behandelen slechts een bepaald onderwerp. Er zijner, die verouderd
zijn en, ofschoon innerlijk van een goed gehalte, behoefte zou
den hebben om vollediger gemaakt en meer in overeenstemming
met de door de laatste uitvindingen veroorzaakte wijzigingen te wor
den gebracht. Andere werken eindelijk zijn te beknopt. Een uittrek
sel van al het wetenswaardige voor den subalternen officier, uit
geuoemde werken te makenzoude voor hen eene bibliotheek vervangen
die hier in Indië zeer veel kost en bij slot van rekening moeielijk
mede genomen kan worden, noch te velde, noch in de meeste toestan
den, waarin de officier de meeste behoefte aan een gids zal gevoelen.
2°. Door zulk een handboek zoude men de studiën van den sub
alternen officier tot eene klein getal goed vastgestelde en bepaalde
punten beperken, maar wier kennis noodzakelijk is. Dit systeem
van studie zal waarschijnlijk betere resultaten geven, dan een ander,
waarin men die zaken verwaarloostomdat men ze als nutteloos
beschouwt, zich met te moeielijke punten inlaat, te moeielijk en te
onbepaald bovendien omdat voor de oplossing daarvan de noodige
gegevens, ondervinding en voldoende studie ontbreken, waardoor,
bij gebreke daarvan, het verstand verward raakt, en de onwetende
officier geen besluit kan trekken; maar degene, die voorstelling van
zaken en stijl heeft, zich er meer en meer aan gewent, om met woor-
14