376
Een enkel voorbeeld moge dit duidelijk maken.
Gedurende den oorlog in het Bandjermasinsche moesten de reizende
inwoners voorzien zijn van passen hunner erkende hoofdenzonder
deze mochten zij onze bentings niet passeeren, maar die hoofden
schreven die passen in de maleische taal met arabische karakters en
deze kende men in de meeste bentings niet. Men behielp zich wel
door eenige zegels (tjappen) der hoofden te verzamelen en daaraan
de geldigheid der passen te toetsendoch dit was niet voldoende.
Menigeen heeft daardoor eene vergeefsche reis gedaan en eene niet
al te heusche bejegening ondervonden.
De hierboven opgesomde gebreken kunnendoor ons voorstel in
practijk te brengenworden 'opgehevenmits worde gevorderddat
de aan te stellen luitenants-adjudanten, behalve eene goede kennis
der exercitie- en dienstreglementen, de taal van hunnen landaard
machtig zijn en de maleische bovendien kunnen lezen en schrijven,
terwijl voor de adjudanten-onderofficier genoegzaam wordt geacht,
wanneer zij aan de twee eerste voorwaarden voldoen en tevens hunne
taal, in het gewoon gesproken wordende maleisch, kunnen vertolken.
Wij stellen slechts dit weinige voor, dewijl wij vreezen, dat het
anders eveneens zal gaan als met het afleggen van het gevorderde
examen voor de europeesche 2C luitenantswaarvoor zichzoo verre
ons bekend, nog geen enkel onderofficier der genoemde natiën heeft
opgegeven, en ook het vooruitzicht nog niet bestaat, dat zich daar
voor binnen kort sujetten zullen aanmelden.
Die luitenants-adjudanten zullen, goed geleid en gesteund wor
dende door de bataillons-kommandantenin het garnizoensleven het
prestige hunner ondergeschikten verhoogen, zij zullen onder het toe
zicht van den europeeschen luitenant-adjudant een goed kader voor
hunnen landaard vormen, de rekruten gemakkelijk soldaat maken,
den lust tot leeren opwekken enz.
De adjudanten-onderofficier zullen hun daarin ter zijde staan, tot
tolk dienen bij enkele op te leggen disciplinaire bestraffingen en bij
alle rechtszaken.
Te velde zullen beiden de bataillons- of de kolonne-kommandanten
behulpzaam zijn en ook dan onschatbare diensten kunnen bewijzen.
Voor dit alles worde hun toegekend:
aan de luitenants-adjudanten een maaudelijksch tractement van
f 150,vrije woning benevens twee vijfjaarlijksche verhoogingen
van f 25,per maand, en bij de eerste verhooging den rang van
Isten luitenant;
