419
Als het leger van den vijand eene berggrens overschrijdt, terwijl
de verdediger nog in het bezit van aan gene zijde gelegene vestingen
iszoo wordt dezen de gelegenheid verschaft zonder gevaar naar
die zijde te deboucheeren en de vijandelijke gemeenschaps-middelen
te vermeesteren. De verdediger heeft in dit geval vrije keuze den
vijand af te wachten of zelf tot den aanval over te gaan en hem
in den rug aan te grijpen.
ToelichtingIn het jaar 1745 wachtte Frederik II (vóór den
slag bij Hohenfriedberg) en in 1813 Napoleon I bij Dresden den
aanval van den vijand achter de berggrens af. Het voorbeeld van
een tegenaanval vinden wij bij den oorlog van 1796 in Italië. Ver
scheidene pogingen van den veldmaarschalk Wurmser om het door
de Franschen belegerde Mantua te ontzetten waren mislukt en ver
dere ondernemingen van dien aard schenen, daar de troepen van
Bonaparte de débouchés bezet hielden, geene betere uitkomst te
beloven. Wurmser besloot derhalve door het Brenta-dal naar Bas-
sano te marcheerenom gedurende zijne operatie de toegangen tot
Tyrol te dekken, liet hij een korps van 25000 man onder generaal
Davidowich bij Lavis staan en ving in het begin van September
zijn1 tocht aan. Nauwelijks kreeg Bonaparte daarvan kennis, of hij
rukte ten aanval opdrong het korps van Davidowich van Lavis
naar Neumarkt terug, deed toen Generaal Vaubois bij Lavis post
vatten en ijlde Wurmser op den door dezen ingeslagen weg na.
Hij haalde diens leger bij Bassano in en tastte het dadelijk aan.
Wurmser werd geslagen en, rusteloos vervolgd, ontkwam hij slechts
met een deel van zijne strijdmacht.) n
Het partij trekken van evenwijdige bergpassen. Als een bergpas
evenwijdig loopt met de operatielijnkan de armee er met een
vleugel tegen leunenen (als zij in 1 bezit van de overgangen is)
naar omstandigheden aan de eene of aan de andere zijde opereeren
en zoonaar welgevallenhet gebergte tusschen zich zelve en den
tegenstander brengen. Dit stelt haar in staat den schok van het
vijandelijke leger, als het sterker is, te ontwijken, en als de vijand
zich aan beide zijden van den bergpas verdeelt, het eene gedeelte
na het andere met hare geheele macht aan te grijpen en te verslaan.
de voorhoede van den Russisehen kolos, die ons langs de Galicische grens tot nabij
Zevenbergen omklemt, en wien wij bij een' oorlog niet alleen Galicië moeten offeren,
maar wiens aanvallen van verschillende zijden wij niet vermogen te weerstaan. Wij
kunnen hem niet beletten aan den Donau te verschijnen en daarna Ofen te bezetten*
Maar Ofen is voor Hongarije hetzelfde wat Weenen voor de monarchie is." O. V. E.