421
slechts met eenige honderd man te komen om alles weg te jagen.
Yan daar de uitdrukking der historische schrijvers, als zij van nauwe
straten sprekenwaar een handvol menschen geheele legers kan te
genhouden. Intusschen weet ieder of moest ieder weten, die den
oorlog kent, dat zulk een tocht door het gebergte weinig of niets
met een aanval daarop gemeen heeft, en dat daarom de gevolgtrek
king uit deze moeielijkheid tot eene veel grootere bij den aanval
valsch is")
Rechtstreeksche en zijdelingsche verdediging. De verdediging van
het gebergte kan rechtstreeksch of zijdelingsch zijn. Vroeger gaf
men aan de eerstein den nieuweren tijd geeft men aan de laatste
de voorkeur. In de vorige eeuw vatte men de zaak meer vau het
tactische standpunt op en schatte het weerbaarheidsvermogen van
de bergen te hoog. Ongetwijfeld geeft eene stelling op de hoogten
in het gevecht een groot voordeel, want hier kan, onder begun-
stiging van het terreineen kleine schare aan veel grooter strijd
krachten met hoop op goeden uitslag het hoofd bieden. Maar een
zoo voordeelig geplaatste troep verliest het voordeel van zijne stel
ling, als het den vijand gelukt ze om te trekken, ze in den rug
aan te vallen of hem de levensmiddelen af te snijden. Ten einde
de omtrekking moeielijker te maken, stelde men, in plaats van slechts
éénen posteene reeks van posten op en vervieldoordien men
zich meer en meer uitbreidde, ten laatste in zulk eene versnippe
ring van krachtendat men nergens den vijand met toereikende
macht kon ontmoeten.
ToelichtingAartshertog Karei zegt over den veldtocht van 1799:
//Bij de opstelling van de troepen in Tyrol bleef geen toegang
geen pas, geen dal, geen top in het geheele gebergte onbezet.
Maar op zich zeiven staande posten in zeer vaste stellingen trekt
men om, langs ongebaande bergpaden ten einde door het bedreigen
van hunnen terugtocht te bewerken, dat zij ze verlaten.
Het was een vooroordeel alle goede stellingen in het gebergte te
willen bezettenwat tot eene ongeëvenaarde versnippering leidde."
Het toekennen van eene te groote waarde aan beheerschende hoogten
was in de veldtochten op het eind van de vorige eeuw een algemeen
gebrek. Dit geeft den generaal Valentini aanleiding te zeggen in
zijne Lehre vom grossen Krieg«In de veldtochten aan den Bijn
en in de omwentelings-oorlogen werd elke berg, die een naam had,
bezeten als hij er geen hadgaf men er hem een, ten einde hem
te kunnen bezetten. Het is duidelijkdat dit met het cordonstel-
