443
Wij zullen liever niet herhalen, wat de schrijver op bladz. 40 over
de nuttelooze oefeningen spreekt, waarmede de soldaat dagelijks
wordt bezig gehouden, doch alleen door het aanhalen van een paar
gezegden van groote mannen doen ziendat de zucht om op bestaan
de gebreken te wijzen, niet altijd als een gevolg van critiek-
zucht - bij het jeugdige leger schuilt, maar, integendeel, ook bij
ouderen van dagen aanwezig was en is. Een bewijs, dat de bewering
van den schrijver juist is, dat nuttelooze oefeningen wrevel, onver
schilligheid en ontevredenheid veroorzakenligt in het volgende ge
zegde van den beroemden Generaal Lamarque opgesloten
//Men zoude van de vrije uren des soldaats kunnen partij trekken,
door hem gymnastische oefeningen te laten doen, die zijne krachten
zouden verdubbeiendoor het geven van spelendie hem niet doen
denken aan de vrienden zijner kindscheiddoor een bevattelijk
onderricht, dat hem in staat zoude stellen, om in zijne loopbaan
vooruit te komen; door nuttige werkzaamheden, die zijn lot zouden
veraangenamen. Men houdt er echter meer van, hem met klein
geestige en onophoudelijk vermeerderende orders te overstelpenen
men is nog verwonderd, dat hij, van af de eerste week, de jaren,
maanden en dagen telt, die hij nog te dienen heeft."
In een rapport van de commissie waarvan de luitenant-generaal
Knoop president was bij min. aanschrijving dd. 2 Juli '1867
belast met het uitbrengen van een verslag over verbeteringen in de
voeding, de kleeding en het verder materiëele leven van den soldaat,
leest men het navolgende:
//Over het algemeen wordt uit het oog verloren, wat het eigenlijke
doel van de militaire opvoeding is, en vergeet men in acht te
nemendat zij alléén moet strekken om den soldaat tot krijgsman
te vormend. i. om daardoor krijgsliedenmenschen geschikt om
den oorlog te voerente verkrijgen. Door dezen stelregel meer
algemeen ingang te doen vindenzou men zeker niet meer zoo
veel aan lijzaken blijven hechten. Daar dit een natuurlijk gevolg
is van de indrukkendie een langdurige vredestijd van lieverlede
wortel doet schietenzoo kan men er niet genoeg voor zorgen om
die nadeelige strekking tegen te gaan. Wij zijn overtuigd, dat,
wanneer de soldaat bij de militaire marschen en andere oefeningen
op de meest oordeelkundige wijze wordt geleidde opgewektheid
voor de militaire dienst er zeker door zal winnen."
//Niet alleen is het noodig om opgewektheid bij den soldaat te