509
Zulks echter niet zoo zeeromdat wij er de door den heer Haus
gemaakte gevolgtrekking door gestaafd zagen, dan omdat wij meen
den dat ze konden strekken tot grondslag van een krachtig betoog
tegen het behoud der doodstraf.
En niet zonder reden. Immers waren in het eerste tijdvak van
veertien jaren uitgesproken 82 doodvonnissenen zoo meent de
heer Haus bijna allen geëxecuteerden toch namen de gevallen
van insubordinatie schrikbarend toe, zoo zelfs, dat hun aantal, in de
tweede zevenjarige serie van dat tijdvak, bijna het driedubbele (2,81)
bedraagt van dat in de eerste.
Later, toen men meer gehoor begon te geven aan de inblazingen
eener ziekelijke philantropienemen wel is waar de gevallen van
insubordinatie noch altijd toemaar niet in eene zoo aanmerkelijke
verhouding als toen altijd volgens den heer Haus eene voor
dat misdrijf opgelegde doodstraf bijna altijd door eene executie ge
volgd werd.
In de derde serie bedraagt het aantal gevallen van insubordinatie,
in stede van bijna het driedubbele, toch maar 1,3 maal het aantal
van dat in de tweede serie.
En in de vierde serie is de toeneming nog minder belangrijknu
toch is haar bedrag slechts 1,13 maal dat van de 3de serie.
Op de geleverde cijfers afgaande zou men dus tot het besluit
kunnen komen, dat de toeneming van den geest van verzet in het
Indische leger nauw samenhangt met het al of niet executeeren
van doodvonnissen en dat die toeneming het grootst is, wanneer de
meeste soldaten voor den zandhoop zijn gebracht.
Die uitkomst, en niet minder het onbegrijpelijke, dat .er voor ons
in gelegen was, dat in eenen tijd, toen wellicht de helft der Euro-
peesche soldaten bestond uit geaboleerde veroordeelden, minder ge
vallen van insubordinatie zouden zijn voorgekomen dan in de laatste
jarenstemde ons tot nadenken.
Nog onlangs was. ons door een oud hoofdofficier van het Indisch
leger verzekerd, dat ruim twee en dertig jaren geleden, tijdens zijne
komst in Indië, het gehalte van niet weinige der officieren, in
aanmerking nemende hunnen rang, bijna niet minder te wenschen
overliet dan dat van het meerendeel der manschappendat ook onder
hen misbruik van sterken drank maar al te dikwijls voorkwamdat
in zijne eerste garnizoensplaats soms weken voorbijgingenzonder
dat de soldaten werden bezig gehoudendat officiereu der week niet
zelden verzuimden, ter juister tijd in de kazerne te zijn; dat ter