50 Iu de door Mr. P. Mijer geleverde geschiedenis vinden we dus een getrouw en nauwkeurig beeld van hetgeen in de merkwaardige jaren 18081811 in deze koloniën is voorgevallen. Wij meenen dat het zijn nut kan hebben, in het militair tijd schrift deze jaren in het geheugen terug te roepenen volgen daar toe in dit opstel in hoofdzaak dat van den heer Mijer; terwijl we bovendien, vooral omtrent de handelingen en bewegingen van het Engelsche leger, uit het straks genoemde werk van den Hertog van Saxen-Weimar, nog eenige bijzonderheden (ontleend aan de Memoir of the Conquest of Java in 1811 by Major William Thorn) over genomen, en eindelijk een welwillend tot onze beschikking gesteld journaal van den Pranschen brigadier Jauffret geraadpleegd hebben. Ook hebben we, tot verduidelijking van het verhaal, een schets kaartje van het hoofdtooneel van den oorlog Batavia en de positie bij Meester-Cornelis bijgevoegd, dat naar de plans, behoorende bij het werk van den Hertog van Saxen-Weimar, is samengesteld. De menigvuldige oorlogenwelke de O. I. Compagnie in het laatste gedeelte der 18e eeuw te voeren had; de nadeelen, welke hare handel door de herhaalde verwikkelingen van het moederland met Engeland ondervondhet slecht beheer harer ontrouwe ambte naren vermeerderde uitgaverzoo voor de administratie als voor de bescherming harer toenemende, doch weinig rendeerende, bezit tingen opstanden der inboorlingen, door knevelarij veroorzaakt uitgebreide smokkelhandel, het natuurlijk gevolg van het monopolie stelsel dat buitendien den geheelen binnenlandschen handel bedierf, en de toenemende weelde en het zedebederf der in Indië gevestigde Europeanen, gaven op het einde der vorige eeuw aanleiding tot den val van de O. I. Compagnie. Door deze omstandigheden toch waren de schulden van dit han delslichaam zoo hoog gestegen, dat, toen in 1798 het laatste octrooi verstreken was, en de staat reeds twee jaren te voren te vergeefs beproefd had de Compagnie door hare tusschenkomst te redden, men aan dien toestand een einde moest maken. Dientengevolge werd de Compagnie in het jaar 1800 ontbonden, en nam de staat al hare schuldenrechten en bezittingen over. Deze gebeurtenis viel samen met de vestiging der bataafsche republiek, weldra gevolgd door die van het koningrijk Holland onder Lodewijk Bonaparte, waardoor Nederland, hoewel het in naam nog bleef bestaan, echter onder de middellijke heerschappij van Frankrijk

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1871 | | pagina 57