581
de stad Laon zich wapenden en oprukten met den procureur-ge
neraal in het gelid. Zoodra deze tijding verspreid werd, wapenden
zich al de gemeenten met pieken en zeissen en volgden de uit Laon
vertrokken kolonne. Het schouwspel, dat ik genoten heb, heeft
mij overtuigd van de geestkracht van het volk, als men partij weet
te trekken van den eersten stootdien men het gegeven "heeft."
De volksvertegenwoordiger Isoré echterietwat nuchterderschrijft
acht dagen later (24 Sept.) uit dezelfde plaats: //De contingenten
van het departement der Aisne, die de generaal Beauregard wacht
om eene legerplaats te vormenkomen niet. De distrikten van Laon
en Vervins hadden zonder onderscheid massa's doen vertrekken van
al de mannen tot den leeftijd van vijftig jaren, en alles is weer
gedeserteerdzoodat het departement der Aisnedat aan het kamp
twaalf- tot vijftienduizend man moest geleverd hebben, er ongeveer
twaalf honderd geeft. Ik heb pas ernstig geschreven aan het bestuur
van het departement der Aisne, dat men vaderlandslievend noemt,
maar dat niets dan rook maakten heb het strenge verwijten gedaan.
Dit bestuur heeft zijn post verlaten om krijgsdienst te doen, daar
de mannen, die opgerukt zijn, dit eischten."
De generaal Landremont van het Rijnleger schrijft den 10llen
Sept.//Een groot getal lafaards hebben zich uit de voeten gemaakt
en zijn zelfs naar den vijand overgeloopen." Ziehier berichten van
zijne ondergeschikten
Adjudant-generaal Wolff, 10 Sept. 1793: «Gisteren is een de
tachement landbouwende soldaten naar Weilier vertrokkenik weet
niet, of het deze stelling nog bezet. Mijn adjunct heeft heden al
de, posten langs de linie gevisiteerdhij heeft eene groote hoeveel
heid wapenen gevondenmaar geen soldaten. Twee tot drie vertegen
woordigden de gemeenten en waren gebleven voor het bewaken van
de barakken en van de wapenen. Yier en dertig kerspelen zijn bijna
geheel weggeloopener zijn ten hoogste 150 man gebleven."
Divisie-generaal Gilot, 10 Sept 1793. //Daar ik mij niet wel
bevindheb ik den generaal Michaud gelast den staat van de land
bouwende troepen op te maken, die zich in de richting van Schei-
benhard bevinden. Ik heb u vóór drie dagen gemeld, dat er zich
niet één meer bevond van Lauterburg tot Scheibenhardmisschien
bevinden er zich niet meer op den linkervleugel."'
De generaal Dubois schrijft den 14den Sept. uit Lauterburg
«Yan de zesduizend landbouwerswaarvan gij mij de komst aan-
koDdigdetzijn er driehonderd gekomen." En den 22sten//Ik
