593
verhouding stond tot zijnen staatkundigen toestand; men ontkende
de voordeelen der Pruisische organisatie, welke op de algemeene
dienstplichtigheid, op het stelsel van talrijke, goed geoefende reser-
ven en op de territoriale indeeling van bet land in overeenstemming
met de eischen van het leger berusten. Vóór den veldtocht van
1870 wilde het artillerie-comité niet toegeven, dat het Pruisische
artilleriemateriëel beter was dan het onzeen beweerde het genie
comité, dat onze vestingen niet te talrijk waren, dat zij bestand
waren tegen de hedendaagsche artillerie; het wilde niet inzien, dat
de helft onzer versterkte plaatsen geslecht en de andere helft ver
bouwd moest worden overeenkomstig het stelseldat van Antwerpen
een der beste vestingen der wereld gemaakt heeft. Het moest
vooraf de treurige uitspraak hooren van een generaal der genie (Cos-
sinières) een uitspraak voor een krijgsraadwaarvan wij getuige
geweest zijn dat Metz geen 14< dagen lang eene belegering kon
doorstaan, wanneer het leger van Bazaine het niet te hulp kwam..
Vóór den laatsten veldtocht bestreed de militaire administratie hard'
nekkig de meening van hen, die van oordeel waren dat het land
in verschillende kommandementen verdeeld behoorde te worden
waarvan elk door een legerkorps bezet en van al het voor een veld
tocht daarbij benoodigd materieel voorzien moest zijn. Het is alzoo
van het hoogste belang, thans door een nauwgezet onderzoek de
gebreken onzer legerorganisatie te leeren kennen, ten einde ze te
kunnen wegnemen.
De beste wijze, om te leeren wat ons ontbreekt, ishet Pruisische
stelsel dat, met voortdurende verbeteringreeds meer dan zestig jaren
bestaat, met opmerkzaamheid te bestudeeren. De arme onderwerpt
zich daar aan de wet, omdat hij bemerkt, dat de rijke aan dezelfde
bepalingen onderworpen is. De samenstelling van het leger wordt
daardoor verbeterdzijne moreele wraarde wint er bijals alle klassen
der maatschappij in zijne gelederen vertegenwoordigd worden. De
opvolgende geslachten worden doordrongen van vaderlandsliefde, tucht
en eergevoel; het grootste deel der bevolking wordt alzoo op recht
mannelijke wijze opgevoed, en dit blijft niet zonder invloed op de toe
komst des lands. Het leger in Pruisen is men heeft het reeds meer
malen gezegd 'eene leerschoolwaar elk op zijn beurt leert militair
te zijn en het ware besef van plichtgevoel ontvangt. De jongeling,
die onder het vaandel plaats neemtleert niet alleen exerceeren
maar men leert hem ook trouw aan den Koning, en opoffering in
den dienst des vaderlands. De wil des Konings is de hoogste wet.
