595
Nergens vond ik echter aangetoond de goede werking van dat
zelfstandigheidsbeginsel. In Pruisen staat de kompagnieskommandant
nagenoeg geheel op zich zeivenhij regelt alle dienstenmet uitzon
dering alleen van die dagen, waarop het bataillon in zijn geheel ge
oefend wordt. Het gevolg hiervan is, dat de Pruisische kapiteins
een voorbeeldigen ijver bezitten, om hunne kompagniën tot een
hoogen graad van geoefendheid op te voeren. De zelfstandigheid
wekt hunne eerzucht op en zij weten bovendien dat, wanneer bij
eene inspectie de bedrevenheid der kompagnie in het schijfschieten,
in den velddienst, in de theorie, in de exercitiën enz. onvoldoende
blijkt te zijnzulks geheel aan hen wordt gpweten en dientenge
volge hunne carrière voor altijd gebroken is.
Dit stelsel werkt allergunstigst op de vorming der officieren
evenals de hoogere leiding, die bepaald uitstekend is en steeds voor
oogen houdtdat de dienst in tijd van vrede niets anders mag zijn
dan voorbereiding tot den oorlog. Aan beide te zamen is de hooge
graad van oefening te danken, welke het Pruisische leger bezit;
daardoor is het mogelijk geweest, dat von Moltke nooit behoeft te
gelasten, hoe zijne bevelen moeten worden uitgevoerd. Toch faalde
hij nooit in zijne beschikkingen, want hij kon met recht op zijne
ondergeschikten vertrouwen.
Welke zelfstandigheid heeft nu de kompagnieskommandant in ons
leger? Het stelsel //dienst volgens tableau" is juist het tegenover
gestelde van het Pruisische
Hopen we, dat de Alg. Order No. 29 van 1871, die den batail-
lonskommandantwat dienstregeling aangaat, eene grootere zelfstan
digheid geeftde eerste stap zal wezen op den weg van vooruitgang
en radicale verbetering, die ons leger, dat, evenals het Nederlandsche,
volgens den heer van Houten, lid der tweede kanier, //naar Pransch
model geschoeid is", zoo zeer behoeft.
v. M.
Werktopdat gij niet in verzoeking komt. Bij alle disputen over
verminderende discipline bij ons leger vergeet men de hoofdoorzaak:
LUIHEID.
Elk leger wordt gedemoraliseerd in tijd van vrede als er geen
groote gebeurtenissen voor de deur staan of op anderen weg bezig
heid wordt gezocht.
Zoo is het hier. Bij sommige officieren bestaat eene laakbare on-
V
