602
gebergte uit, dat bekend is onder den naam van Centraal-gebergte.
In Klein-Ceram of Hoeamohel is de hoogte van dit gebergte gering,
in het Kaibobosche of Midden-Ceram wordt het steeds hooger en be
reikt dikwerf een 5000 tal voeten, en stijgt ten slotte in Oost-Ce-
ram of Wahaai Jtot naar gissing 10,000 voet.
Op vele plaatsen strekt zich dit gebergte tot de kusten uit; op
andere gaat het daarentegen langzamerhand in laag land over; dit
laatste is o. a. het geval ten N. O. van de Elpapoetiebaai en in het
Z. O. gedeelte van het eiland. Het terrein is langs de kusten over
het algemeen weinig moerassig. Van het bovenbedoelde Centraal-
gebergte vloeien eene ontelbare menigte beken naar de Noord- en
Zuidkust, die meerendeels niet bevaarbaar zijn. De Itoeatan, die
van uit Wahaai naar de Elpapoetie-baai stroomt, en over eene vrij
groote uitgestrektheid eene diepte heeft van 5 voeten, maakt
daarop eene uitzondering.
Aan -de kusten worden vele sagobosschen en kajoepoetie-boomen
gevonden. De binnenlanden zijn rijk aan verschillende houtsoorten,
waaronder het zoo zeer gewilde ijzerhout.
De zoogenaamde paggerkoffie groeit welig aan het strand; ver
der wordt- daar ook tabak, suikerriet, rijst op drooge velden en aard
vruchten aangetroffen.
Die vruchtbaarheid van het kustland is wel waarschijnlijk oorzaak
geweest dat menin de veronderstelling ook het binnenland even
vruchtbaar was, ten onrechte vermeende, dat Ceram voor groote ont
wikkeling vatbaar zou zijn en zoodoende misschien mettertijd nog eene
rijke bron van inkomsten kon worden; hetgeen, met het oog op de
steeds verminderende waarde der Specerij eilanden, zeker van groote
waarde voor 'slands financiën zou geweest zijn. Wanneer zij, die
zoo oordeelden, echter evenveel kennis hadden bezeten van het bin
nenland als wij thans hebbeneene kennis, grootendeels verkregen
bij de hier te behandelen expeditie dan zouden zij, wetende dat
de vruchtbaarheid van het strand in geene verhouding staat tot die
van het binnenland, zeer zeker nimmer zulke grootsche denkbeelden
gekoesterd hebben van Ceram's toekomst.
Varkens, herten en papegaaien zijn de voornaamste dieren van
het eiland en worden allerwegen in overgroote menigte aangetroffen.
De bekendheid met het delfstoflenrijk laat nog veel te wenschen over.
Volgens mededeelingen der bevolking, moeten hier en daar aardolie,
tin en steenkolen g evonden worden.
De bevolking van he t geheele eiland wordt op ongeveer 100.000 zielen