99
verschillende rijken proeven genomen zijn, en waarvan men zich
aanvankelijk ook bij ons nog al veel goeds voorstelde, teeken ik
hier nog aan, dat deskundigen daarmede thans in Nederland niet
meer bijzonder ingenomen schijnen, aangezien het nog niet is mogen
gelukken, onder eenigszins hooge elevatie het projectiel met de punt
naar beneden te doeu vallen, en alleen de zijdelingsche, doch niet de
lengteafwijking daarmede merkbaar is verminderd; terwijl de kans van
treden niet in die mate is verbeterddat eene transformatie tot
kamerlaad-mortie'reuwaaraan anders de voorkeur zou gegeven worden,
te wettigen zou zijn.
Den 28st™ Juni begaf ik mij naar Helder; ik vernam daar, dat
de kabel van de bovenbesproken slapende mijn gedurende den win
ter door het ijs gebrokenen inen er eerst kortelings in geslaagd
was, het overschietende eind en daarmede ook de torpedo op te visschen
Deze was onder eene kanonneerboot gehangen, die, na vruchte-
looze poging om zulks met de stoombarkas te doen plaats vinden
door Zr. Ms. ramschip //de Buffel" 'op de oude plaats in het Schul-
pengat werd gebracht, waarna men de torpedo op eene diepte van
8 el onder de kiel liet zinken. De torpedo was van geslagen
ijzer van 1 duim dikte en had eene lading van 200 pd.
Zij was, niettegenstaande zij reeds acht maanden in zee gelegen
had, zóó goed gesloten gebleven, dat het effect aller verwachting
verre overtrof. De kanonneerboot werd geheel uit het water gelicht
en zonk weinige oogenblikke.fi daarna.
Den 1 Iden Juni begaf ik mij eenige dagen naar Brielle, om aldaar
de oefeningen met de torpedo's eens geheel te doorloopen.
Als resultaat mijner bevinding op dat gebied teeken ik aandat
Nederland eene zeer goede slapende mijn bezit, die op eene water
diepte tot ±10 el zeer goed voldoet; de modellen, bij de land
en zeemacht in gebruik, verschillen eenigszins in vormwaarom het
wenschelijk zou zijn, hierin eenheid te brengen.
De gewone schoktorpedo, die bepaald aangenomen, en o. a. be
schreven is in eene brochure van den leQ Luitenant van Houtum
voldoet in zoet water, dus op onze bovenrivierenbij niet te sterken
stroom en verval, uitmuntend.
Bij zware stroomen en eenige golfslag komt mij de plaatsing stel
lig gevaarlijk voor. In zeewater groeien, volgens proeven te Hei-
levoetsluis genomen, de percussiebuizen in eenige weken zoo sterk
aan, dat zij ongetwijfeld niet ontstoken zouden zijn.
Hierop zal men dus ook in Indië moeten rekenen. Om al deze