139
en paarden en geschikte bergplaatsen voor materieel en munitie zullen
worden aangebracht. Een groot voordeel zal het hierbij zijnwanneer
de richting der operatiën langs breede rivieren wordt gehouden opdat
de schepen zoolang mogelijk ter hoogte van de marcheerende troe
pen kunnen blijven.
Na den slag bij Castricum, in 1799, was de toestand van het
Anglo-Russische leger, onder York, in Noord-Holland zeer gevaarlijk.
Levensmiddelen en drinkwater zelfs moesten uit Engeland werden
aangevoerd. Najaarsstormen konden zulks beletten; terwijl de land
streek, waarin men opereerde, bijna geheel uit kale duinen en dorre
stranden bestaande, in een modderpoel was herschapen. De gemeen
schap van het leger met de vloot dreigde verbroken te wordenen
het was niet zoozeer de twist, tusschen de Engelschen en Eussen
ontstaan, als wel het eerstgenoemde feit, dat York noopte, om den
laakbaren Brune, door Engelsch goud, tot eene onderhandeling over
te halen, waardoor het Engelsch-Russische leger voor een wissen
ondergang werd behoed.
'2°. In het verplegen van zieke en gewonde soldaten. Vooral in
Indië is het beter, bij expeditiënwaarbij de vloot ook optreedt
en in de nabijheid der landmacht blijft, in stede van velJ-hospitalen,
dat ook dikwerf niet mogelijk is, ziekenschepen in te richten. De
Balische en Bonische expeditiën hebben zulks bewezen. Op zoodanige
schepen toch kan alles gemakkelijker worden aangebracht tot het
ontvangen van zieken en geblesseerdendan zulks hier te velde zoude
kunnen gebeuren. Bovendien werkt de zeelucht zooals men weet
gunstig op vele ziektendie bij legers te velde voorkomen. Men
zij echter bedacht op het bekende hospitaal-versterf. Wellicht
kan dit voorkomen worden door de zieken en geblesseerden zoo snel
mogelijk naar elders te transporteeren en hen op verschillende punten
des lands te doen verplegen. Hoe goed dit middel heeft gewerkt
en hoe, juist daardoor, vele manschappen zijn gespaard geblevenbe
smettingen en andere ziekten werden voorkomenheeft de jongste oor
log tusschen Pruisen en Oostenrijk in 1866 bewezen. Volgens eene
ons gedane mededeeling, werden de zieke en geblesseerde militairen,
in afwijking van den gewonen regel, door de Pruisen bij de land
lieden bij voorkeur ingekwartierdwaar zij dan verpleegd werden
ten einde alzoo eene opeenhooping van zieken in de hospitalen te
voorkomen.
3°. In het overbrengen van troepen-af deelingen naar andere
punten des lands.