141
troep onder het kommando vau den luitenant-kolonel Boon van
Ostade, terwijl de kapitein Hartsteen de reserve kommandeerde.
Het moerassig terrein tusschen die beide plaatsendat wellicht bo
vendien niet behoorlijk verkend was, liet den tocht over land niet
toe, en de uitkomst heeft bewezen hoe goed de door kolonel A11-
dresen genomen maatregel was.
5°. In het verrichten van rlemonstratiën en diversiën.
Vooreerst een paar ophelderingen.
Eene demonstratie is niets anders dan het maken van vertoon.
Men wil daarmede den vijand ontzag inboezemen. Eene demonstratie
zou men b.v. kunnen noemen de verschijning van de Engelsch-
Eransche vloot in 1832 voor Nêerland's westelijke kusten, nadat het
embargo op onze schepen was gelegd.
Toen de sultan van Turkije in 1853 de bemiddeling der groote
mogendheden inriep bij zijn geschil met den keizer van Rusland,
deden Erankrijk en Engeland daarop hunne vloten de Besika-baai
bij Tenedos binnenloopenten einde daardoor aan de onderhandelin
gen met Busland meer klem te geven.
Wat is eene diversieZij is een werkelijk uitgevoerde aanval,
die ten doel heeftom de aandacht van den vijand van andere pun
ten van het tooneel des oorlogs af te leiden en alzoo die punten
min of meer van de vijandelijke troepen te doen ontblooten, ten
einde er zelf de handen ruimer te hebben.
Eene diversie verschilt dus van eene demonstratie in zoo verre,
dat deze een schijnaanval iswaarmede men den vijand met eene
operatie bedreigt, die niet wordt uitgevoerd. Von Clausewitz zegt
hieromtrent in zijn werk //over den oorlog"//Het valt gemakkelijk
in te zien, dat diversiën nuttig kunnen zijn, maar zeker is het, dat
zij het niet altijd, ja zelfs dikwijls schadelijk zijn." Wij zullen
het niet wagen dien beroemden schrijver tegen te spreken, maar om
onzen lezers te bewijzen, dat de vloot met het verrichten van diver
siën een grooten dienst aan het leger kan bewijzenlaten wij den
generaal von Clausewitz weder spreken//Een hoofdvereischte is
dat zij (de diversiën) meer vijandelijke strijdkrachten van het voor
name krijgstooneel aftrekken, dan wij voor de diversie besteden;
want trekken zij er maar evenveel van weg, dan houdt de werking
als eigenlijke diversie open de onderneming wordt een onderge
schikte aanval."
Boor de diversiën wordt dus de aandachten ook dikwijls de
macht, van de tegenpartij verdeeld. Op die punten, waar zij voor
