142
den aanvaller minder schadelijk is, zal hij bij voorkeur zijne kracht
ontwikkelen, terwijl daardoor de aandacht des vijands van die plaat
sen wordt afgeleid, waarop de aanvaller zijne operatie in der daad
heeft gericht. Merkwaardig was in dit opzicht de handeling van de
Pransch-Engelsche vloot in 18541855. Op die vloot werd een
landingsleger van geringe sterkte ingescheept, en Petersburg als haar
object aangegeven. Dit geschiedde om de groote strijdkrachten van
Rusland te doen verspreiden, die in eenige door keizer Nicolaas I
aangelegde en uitgeruste versterkingen waren geconcentreerd. De
vloot stevende naar Aland en eenige plaatsen aan de Oostzee en
bereikte daarmede haar doel, terwijl toch Sebastopol het werkelijk
gekozen operatie-object der geallieerden was.
Toen, na den slag bij Solférino in 1859, het leger der Pranschen
en Sarden zich gereed maakte om het Oostenrijksche leger in den
bekenden vierhoek aan te tasten, zoude de Pransche vloot, die in
de Adriatische zee kruiste en tot dus verre Venetië had geblok
keerd, een aanval op die stad, of, op eenig ander punt van de
kust, eene landing ondernemen. De vloot, die slechts met eene ge
ringe landings-divisie was bemand, beoogde met dien tocht niets
anders dan eene diversie, die echter weinig voordeel aanbrachtomdat
kort daarop tusschen de oorlogvoerende machten een ^wapenstilstand
werd gesloten.
Ook in het verrichten van diversiën hij een gevecht om een vast
puntkan de zeemacht eene groote rol spelen. Wij hebben daarvan
in onze eigen geschiedenis een voorbeeld. Was de landing der En-
gelschen en Russen in Noord-Holland wellicht zoo goed gelukt, indien
niet de Britsche vloot, ten einde het Bataafsche leger omtrent het
ware aanvalspunt in het onzekere te laten, zich nu eens hier, dan
weer daar op de kusten vertoonde en zelfs op het eiland Schier
monnikoog troepen liet debarkeeren, terwijl toch de Helder het ware
aanvalspunt was? Zoo was ook de onderneming der Engelsche
vloot tegen eiland Walcheren in 1809 eene diversie, indien volgens
von Clausewitz de Engelsche troepen nergens anders konden ge
bruikt worden; want men houde steeds in het oog, dat men voor
eene diversie strijdkrachten moet gebruiken, die de andere strijd
krachten, voor den hoofdaanval bestemd, niet verzwakken; anders
graaft men voor zich-zelven eene kuilzooals genoemde generaal zulks
uitdrukt.
Maar was dan de onderneming der Engelsche vloot tegen het eiland
■^yalcheren werkelijk eene diversie? Raadplegen wij de geschiedenis.