269
con wordenbreng er dan althans de officieren Het terrein rond
om hun garnizoen moet tot in de minste hij zonderheden bij hen
bekend zijn.
Een officier moet al verder een veldwerk kunnen opwerpendefi-
leeren, chicanemiddelen aanbrengen, aanvals- en verdedigingsmidde
len bij vestingen maken zonder boekhij moet de uitwerking en
aanwending van geschut kennenlaat hem eenmaal het bewapenen
van een vestingfront, het maken van parallellen, den batterij bouw
het slaan van militaire bruggen, het schieten met verschillend ge
schut bijwonen, en hij zal meer nut daarvan trekken dan van jaren
wetenschappelijke oefeningen.
Hoe langen tijd hebben sommigen onzer den cursus reeds bij
gewoond, en hoevelen hebben nu een juist begrip van het sa
menstellen eener expeditie, van het benoodigde daartoe, van net
aantal vereischte transportschepenvan het marcheeren van be
trekkelijk groote troepenmassa's, van af te leggen afstanden en
van de verdere régelingen voor het wélslagen der expeditievan
het verkennen eener vestingvan het zoeken van het front van
aanval, enz.?
Niet door zoo groote wetenschappelijke kennis munt het Pruis-
sische leger uit naar mijne bescheiden meening, maar ten eerste
door eene strenge krijgstucht; ten tweede doordien alles met be
paalde ambitie geschiedt; niet om de uren te doodeu, maar elke
oefening, hoe gering ook, tot voordeel te doen strekken, waardoor
èn officierenèn manschappen met lust aan de oefeningen deelne
menen, ten derde, door kennis van het terrein, door practische
beoefening der krijgswetenschappen in de kampen van Coblenz en
Schweidnitz, waar alles geschiedt als in de oorlogwaar het terrein
wordt gebezigd zooals het- moet, en de eigenaars voor de bescha
digd gedeelten worden gedefroyeerd; door practisch den troep te
leeren, de generaals met brigades op oorlogsvoet te doen ageeren
door groote marschen van eenige dagendoor eene volledige ken
nis der legerorganisatieder reglementen en der waarde van hunne
waarschijnlijke tegenstanders; door aardrijkskundige kennis van de
omliggende landen.
En veel van dat alles kan, ja moet noodzakelijk practisch beoe
fend worden.
De schrijver van //conférences militaires", in den Spectateur mili-