290
van troepen op een bepaald punt binnen een betrekkelijk kort tijds
bestek mogelijk gewordendoor de verbeterde en vèrdragende vuur
wapens wordt de kennis van juiste afstanden en van den toestand
des terreins meer dan vroeger een hoofdvereischte.
Niet alleen voor den opperbevelhebber, maar voor ieder onder
geschikt officier, ja bijna voor ieder militair, is het daarom heden
ten dage van het hoogste belang zich spoedig en zoo volledig mo
gelijk vertrouwd te maken met de landstreek, waar vijandelijke on
dernemingen zijn te duchten.
De hulpmiddelenwelke den militair ten dienste staanom zich
die noodige terreinkennis eigen te maken, zijn:
le de topographische kaarten en terreinschetsen.
2C de op een nauwkeurig onderzoek zich baseerende terreinbeschrij
vingen.
3e de berichten, in te winnen bij de bevolking der landstreekop
welke echter niet altijd onvoorwaardelijk zal mogen worden afge
gaan.
Yan hoeveel belang te velde het bezit van goede kaarten isheeft
de jongste Fransch-Duitsche oorlog bewezen.
Het Duitsche leger was daarvan op ruime schaal voorzien en heeft
ontegenzeggelijk aan dat hulpmiddel de grootste diensten 'te danken
gehad; hoe toch zou diet anders mogelijk geweest zijn, de veilig
heidsdienst in een vreemd land, onder eene vijandig gezinde, verbit
terde bevolking, met zulk een uitstekenden uitslag te regelen, en
hoe hadden de steeds zoo volkomen gelukte omtrekkingen anders
plaats kunnen vinden.
Wat baat echter dat hulpmiddel aan hem, die niet genoeg erva
ren is in het lezen der kaartenof met andere woordendie ze niet
in al hare détails begrijpt en dus de kennis mist, om er partij van
te trekken.
Zich die kennis eigen te makenen zich dusook in dit opzicht,
in tijd van vrede voor te bereiden tot den oorlog, moet het stre
ven zijn van ieder ontwikkeld militair.
Hierop de aandacht te vestigen en de lust daartoe, zoo mogelijk,
bij anderen op te wekken, wordt ten deele met deze verhandeling
beoogd.
Het is niet wel mogelijk, om voor het onderricht in het lezen
van kaarten eene soort van voorschrift of handleiding samen te
stellen.
