292
boven de 45° voor troepenbewegingen op groote schaal ten eenen-
rnale onbruikbaar zijn; terwijl bovendien zulke steilten, uitgezon
derd natuurlijk bij eukele rotspartijen, kloven, enz. zich in de
werkelijkheid ook niet voordoen.
Met inachtneming van voorgaande algemeene opmerking, zal men
zich door eigen oefening spoedig in staat kunnen stellen, zoo een
kaart te lezen en daaruit in algemeene trekken het terrein te lee-
ren beoordeelen.
Zulk een algemeen begrip van de voorstelling van bergterrein
is echter bij de detailkaarten niet voldoende. Van de daarbij ge
volgde methode moet een ieder, die van zulke kaarten gebruik
maaktvolkomen op de .hoogte zijnwil hij er het nut van heb
ben, dat daaruit in vele gevallen bij detailonderzoek te trekken is.
Een enkel woord over de bij onze Indische detailkaarten gebruike
lijke wijze van voorstelling van bergterrein zal daarom hier niet
misplaatst zijn.
Met stilzwijgen voorbijgaande de verschillende methodes, die men
vroeger volgde, bepalen wij ons thans alleen tot die, welke vrij
algemeen wordt toegepast en ook tot nu toe de beste wordt geacht.
Wij bedoelen de voorstelling van bergterrein door tranches.
Een kaart in 't algemeen stelt voor de projectie van het terrein
op een horizontaal vlak. De voorstelling eener stad is de projectie
of platte grond van hare gebouwen, enz.
Eeu weg op de kaart is zijne projectie; hieruit volgt, dat alleen
in vlak of horizontaal terrein op de kaart de ware lengte van den weg
is te lezen; doch dat deze, daar, waar bergterrein wordt doorsneden,
niet op ,de kaart kan worden gemeten, maar daaruit moet worden
afgeleid. De op de kaart aangegeven lijn is namelijk in dat geval
slechts de som van de rechthoekszijden der rechthoekige driehoeken,
die de ware lengten van de gedeelten wegsvallende tusschen twee
tranches, tot schuine zijden, en het standvastig verschil in hoogte
tusschen twee op elkander volgende horizontale snijdingsvlakken tot
andere rechthoekszijden hebben. (Zie fig. 9.)
Om nu van het terrein alle détailsdat zijn de daarin gelegen
ruggen, valleien, markante toppen, enz. zoo nauwkeurig mogelijk
weder te geven waarbij zelfs het bepalen der projectiën van alle
punten nog tot geen bruikbaar resultaat zou leiden heeft men
een hulpmiddel te baat genomen, waardoor men in staat is, eene
kaart dien graad van nauwkeurigheid en volledigheid te doen be
reiken welke onder zekere omstandigheden daarvan gevorderd wordt.
