299
1:5000 op 21- meter
1:10.000
1:20.000
1:50.000
1:100.000
10
25
50
Deze maatstaf is genomen naar hetgeen men met billijkheid vor
deren kan van eene kaart op een dezer schalen, wijl uit den aard
der zaak volgt, dat, wanneer men b. v. bij kaarten op 1:20.000
den afstand der horizontale vlakken wilde aannemen op 1 meter,
het aantal tranches zoo groot zou worden en zij op vele punten
zoo dicht bij elkander zouden vallen, dat de kaarten daardoor onlees
baar zouden zijn; terwijl bovendien de schaal niet toelaat, die tranches
op haren juisten afstand aan te geven.
Wilde men b. v. een terrein van 25° voorstellen, dan zouden
de tranches iets meer dan l millimeter van elkaar vallen.
Heeft men zich nu eenmaal volkomen vertrouwd gemaakt met
de hiervoren beschreven wijze van voorstelling van bergterrein, dan
kan men het door eigen studie zoo ver brengen, dat men met een
oogopslag op de kaart met vrij groote zekerheid de hellingen van
het terrein weet te bepalen.
Als oefening kan daarbij worden aanbevolen
le. het construeeren van profielen over allerlei soorten van terrein
2e. het in kaart brengen van een terrein naar een model en
daarbij op 't oog de tranches teekenenen
3e. het vervaardigen van terreinschetsen, over te nemen van een
voorhanden kaart, hetzij op dezelfde schaal, hetzij op eene groo-
tereop 't oog of door het bezigen van hulpmiddelen tot het nemen
van afstanden, als daar zijn: geruit papier, een passer, een
graadboog, een strookje papier om afstanden over te brengen, enz.
Omtrent de op de kaarten voorkomende conventioneele teekens
wordt nog opgemerkt, dat deze de voorwerpen zooveel mogelijk
aanduiden door hunne projection op een waterpas vlak.
De daarvoor meest gebruikelijke teekens zijn gewoonlijk in een
op de kaart voorkomende legenda aangegeven, en worden geregeld
naar de bij het topographisch bureau bestaande voorschriften.
Voor kaarten, welke niet bij dat'bureau vervaardigd worden, is
in algemeene trekken een voorschrift vastgesteld bij algemeene order
No. 57 van 1870, welk voorschrift voor een ieder verkrijgbaar
is en waarnaar dus kortheidshalve wordt verwezen.
b