305
invloed van watervlakten, het zien over dalen, dan wel van de
hoogte naar de laagte en omgekeerd, het schatten van afstanden
naar het geluid, enz.
Van dezelfde invloeden moet rekening gehouden worden bij het
schatten van stroomsnelheidhellingen en betrekkelijke hoogten.
Door opmeting of nameting op zuivere plannen of kaarten zijn de
geschatte waarden te verifiëeren.
Deze oefeningen kunnen gepaard gaan met het zich leeren oriën-
teeren op het terrein, waarbij behandeld kan worden het gebruik
der boussoleterwijl verder gewezen kan worden op 't partij trekken
bij het oriënteeren van enkele waarnemingen in de natuur, alsde
stand der zon, het zuiderkruis, heerschende winden enz.
Tevens kan aanleiding gevonden worden tot eenig onderricht in
militaire uitdrukkingen als dekkenbedekkendomineereninzien
defileerenverbindenen wat men moet verstaan doorvrij open
bedekt, gecoupeerd, geaccidenteerd terrein, enz.
Ad 2. Verkenning van kleine terreingedeelten of van enkele
terrein voorwerpen.
Hiertoe kiest men
a. Kleine terreingedeeltenzonder eenige bepaalde tactische waar
de, te beginnen in meer open, later in moeilijker terrein, en
beschouwt hen van een standpunt, waaTop ze goed te overzien zijn.
i. Marschroutesdus gedeelten van hoofdwegen met de terrein-
strooken, ter weerszijden tot op den afstand van een halven ki
lometer.
c. Terreinen en terreinvoorwerpen van erkende tactische waarde,
namelijk steunpunten van slag- en voorposten-liniënbenevens die,
welke van belang zijn voor den kleinen oorlog, als: bosscben, kam
pongs, brug- en bergdéfilés enz.
Bij deze oefeningen begeeft zich de verkenningsafdeeling op een
puntdat een zoo ruim mogelijk uitzicht toelaaten een der
leerlingen wordt gelast, eene korte militaire beschrijving te geven
van het op te nemen terrein of voorwerp, zoomede de waarde er
van te bepalen uit een algemeen tactisch oogpunt. Deze terrein
beschrijving omvat in de eerste plaats de ligging, uitgestrektheid
en hoofdtrekkendaarna wordt beschreven het algemeen karakter
naar den terreintoestand, de mate van bedektheid en den loop der
rivierenwaarbij de invloeddoor een of ander uitgeoefend op de
begaanbaarheid, de gemakkelijkheid van het overzien, en de uit
werking der vuurwapens in 't kort moet worden aangegeven.
