394
en troepen niet waard is, en dat men beter doet, beide nuttig voor
de defensie van Java zelf te besteden.
Te recht, naar onze meening, wordt dan ook thans niet meer op
de verdediging dier positie gerekend.
De heer Stieltjes wees eindelijk op het nut, op de hooge nood
zakelijkheid, dat, ter voorkoming van eenzijdige beoordeeling, elk
stelsel van defensie aan de publieke discussie wordt overgegeven.
Die meening deelen wij volkomenzooalsnaar wij hopenook uit
liet bovenstaande is af te leiden. De redacteur van dit tijdschrift
heeft ons onlangs medegedeelddat hij de vergunning der llegeering
had geviaagd, om een uit de officiëele stukken te putten overzicht
der verschillende, voor Java ontworpen verdedigingsstelsels in zijn
maandwerk op te nemen. Daartoe moet de toestemming van het
opperbestuur worden afgewachtdoch wij vertrouwendat die toe
stemming niet zal geweigerd wordendaar bedoeld overzicht zeker
veel nut ken hebben en tot eene meer onpartijdige, minder eenzij
dige beoordeeling der vroegere stelsels zal leidenterwijl geheim
houding toch in geen enkel opzicht voordeelig kan zijn.
Aan het slot zijner beschouwingen in de 5^e aflevering van den
Nieuwen Militairen Spectator komt S. nog terug op het door deu
heer Stieltjes besproken //domineeren" der vesting Willem I, waarvan
wij boven met een enkel woord gewaagden. Wij zullen hier over
nemen hetgeen S. daarvan zegtomdat dat o. i. zeer belangrijk is.
//De geachte afgevaardigde heeft het vooral daarop, dat de vesting
Ambarawa gedomineerd wordt door hoogtenzoo nabijdat daardoor
de vesting onhoudhaar wordt: Ja, dat is zeker naar: eene hoogte
die eene vesting domineert! Het woord alleen domineerenheheer-
scken, is een noodlottig woord; want het sluit van zelf in dat de
verdediger, die in de vesting is, zich onderwerpen moet aan den
aanvallerdie op de hoogte staat. Zoo redeneert misschien de domme
menigtemaar zoo redeneert niet een manbegaafd met het heldere
oordeel en met de buitengewone geestvermogens van den heer Stieltjes.
Wij zullen het hem volstrekt niet betwisten, dat de aanwezigheid
van zulk eene hoogte een nadeel is voor eene vesting; maar wij
betwisten het hem ten sterkste, dat daardoor die vesting onhoud-
De Minister van Koloniën heeft de gevraagde vergunning sedert geweigerd.
Red.
