396
was vroeger zoo, maar thans is alles veranderd; wij hebben nieuwe
geweren, nieuwe kanonnen, eene nieuwe krijgskunst, vooral eene
nieuwe belegeringskunst; wat vroeger waar was, is het nu niet meer.
Ach, ja wel, veel is nog waar gebleven; en men hecht een over
dreven denkbeeld aan den invloed door de Chassepot's en door de
getrokken kanonnen uitgeoefend men behoeft nog geen nieuwe krijgs
kunst te scheppenmen behoeft nog niet als de verkondiger daarvan
op te treden met eene zelfgenoegzaamheid; die den student uit
Goethe's //Faust" in herinnering brengt; den student, die in de
heilige overtuiging is dat de zon van kennis en wetenschap pas op
gaat voor het menschdom, op het oogenblik dat hij voor het eerst
hare stralen bespeurt."
Na de bespreking van het vestingstelsel werd in de tweede kamer,
den 13 November 1870, gehandeld over eene andere belangrijke
aangelegenheidde voorgedragen verbeterde voeding van den Indi-
schen soldaat. De voeding is destijds goedgekeurdhet Indische
leger heeft met dankbaarheid die gewichtige verbetering aangenomen
het zou dus geen nut hebben, daarover thans nog uit te wijden.
Evenmin zullen wij spreken over de toen breedvoerig behandelde
kwestie, of het goed of kwaad is, dat den soldaat te velde jenever
verstrekt wordt: wij geloovendat alle militaire autoriteiten en ook
de militaire geneeskundigen het over de wenschelijkheid daarvan
eens zijn. Wij brengen hier alleen in herinnering het amendement
van den heer de Eoo, die slechts een half millioen voor de voeding
der soldaten wilde bestemmen, en het andere half millioen wenschte
aan te wijzen voor verbetering der tractementen der Indischen offi
cieren. Gelukkig voor den Indischen soldaat, die zich thans in
eene uitstekende voeding verheugt, werd dit amendement niet aan
genomen; ook al tengevolge van de bestrijding daarvan door de
minister de Waal, die zeide te vertrouwen dat, wanneer hij een
voorstel tot verbetering der tractementen der officieren indiende,
de kamer hiertoe wel zoude willen medewerken. De minister deed
toen de toezegging, dat eene tractementsverhooging zoude worden
gevraagdnog steeds wachten de Indische officieren daarop
Op den 15den November 1870 werd door de heeren de Eoo van
AldervvereltIdzerda en den minister de Waal gesproken over de
voorziening in de behoefte aan militaire geneeskundigen voor Indië.
Hetgeen destijds is gesprokenheeft wellicht voor een groot gedeelte