414
Eene belangrijke plaats tegen bestorming, bombardement of bele
gering dapper en beleidvol te verdedigen, daarbij wellicht dikwijls,
door uitvallen, aanvallenderwijze te werk te gaan, is iets zoo dui
delijks; de plicht van het leger om eene in het nauw gebrachte ves
ting te ondersteunen en zoo mogelijk te ontzetten is zoo natuurlijk,
dat in dit opzicht veel vertrouwen aan traditie en gewoonte kan worden
geschonken. Eenigzins anders is het gelegen ten aanzien der half-
active rol, d. i. ten opzichte van de beste aanwending van vestingen
voor strategische dueleindenen vooral voor het moeielijkste ge
deelte der krijgskunstvoor strategische verdediging met aanvallende
bewegingen. En juist hier is van den anderen kant de gelegenheid
voor goed aangelegde vestingen, om een beslissenden invloed op den loop
van den oorlog uit te oefenen. De krijgskunst kent bepaaldelijk
geen ander middel om bet evenwicht tusschen een moreel of phy-
siek, dan wel beide, sterkeren tegenstander en ons te herstellendan
het geschikt gebruik van het daarvoor behoorlijk ingericht (versterkt)
terrein, en wel deels tot onmiddellijke dekking tegen den vijande
lijken aanval, deels, wal eene veel lioogere beteekenis heefttot ver
schuiving van den strijd tot gunstiger omstandigheden, die ons op
nieuw veroorloven, aanvallenderwijze te werk te gaan. Bij de voor-
deelen, welke den voorwaarts dringenden aanvaller in verschillende
opzichten toestroomen, besluit in den regel slechts hij uit volle over
tuiging tot de defensive houding, die zich tegen den geconcentreerden
vijand om de eene of andere reden niet of voorloopig niet opgewassen
acht, dus de zwakste partij. Deze is gedwongen, van de hulp gebruik
te maken, welke het terrein hem aanbiedt, en hij doet dit, door te
trachten, rivieren, meren (iuundatiën), bergen enz. tusschen zich-
zelven en den vijand te plaatsen. Aan den eenen kant houdt hij
deze eenvoudig op en noodigt hem uit tot verzwakkende gevechten
om sterke stellingen, aan de andere zijde verleidt hij hem door doeltref
fende handelingen lichtelijk tot versnipperingdie den, in den ge
wonnen tijd langzamerhand weder verzamelden en versterktenwel
licht door nieuwe lichtingen machtiger geworden verdediger gelegen
heid schenkt, de verschillende deelen van 's vijands macht met zijne
vereenigde troepen aan te vallen en te verslaan. Zulke handelingen
echter kunnen zeer vergemakkelijkt worden, wanneer het terrein
vooraf is versterkt; wanneer vooraf is gezorgd voor de verzekering
of voor de afsluiting der communicatiën, voor depots, voor verschan
ste legerplaatsen enz. op de juiste puntenen goed aangelegde per
manente versterkingen kunnen daarvoor de belangrijkste diensten be-
