417 Dat de strijd met de Pruisen zoo ongelukkig uitviel als toen geschiedde, was volstrekt niet vooruit te zien; zeer goed was een veel minder beteekenend resultaat van den oorlog mogelijk geweest vooral wanneer in het Noorden, aan de Boven-Elbe, een soortgelijk vestingstelsel had bestaan als in Italië, of wanneer Olmütz door andere plaatsen aan de March en hare nevenrivieren ondersteund ware geworden. Dat iets dergelijks ontbrak was voor de Oostenrijkers noodlottig. Ten tierde: Ook na den slag van Königgriitz en den politieke afstand van Opper-Italië heeft de vierhoek den Oostenrijkers nog den grooten dienst bewezen, dat hij de Italianen het te snel voortrukken naar het Noorden belette, terwijl de Oostenrijkers hoofd zakelijk door de spoedige vereeniging van het Italinansche met het Noordelijke leger in staat werden gesteld, aan de Donan weder een flink leger tegenover de Pruisen te stellen. De klassieke vesting vierhoek heeft dus ook in 1866 zijne kosten goedgemaakt, evenals in 1848, toen de aanval der Italianen strategisch schipbreuk leed, of in 1850 toen hij de Pranschen de voorkeur deed geven aan het sluiten der vrede van Yillafranca boven een bloedigen aanval op de vestingen. In het laatste zou de hoopman althans over zijne vestingen tevreden moeten zijn. liet menigvuldig en goed gebruik, dat de Oostenrijkers in 1806 van hunne Italiaansc'ne vestingen maakten, toont duidelijk, dat het ook in dezen tak der krijgskunst noodig is, gereed te zijn voorliet doel, dat men met zijne handelingen beoogt. Omgekeerd zijn vele fouten, die men in de krijgsgeschiedenis ten aanzien van het gebruik der vestingen kan opmerkente wijten aan een zeker lais ser aller; die fouten zijn te gemakkelijker te maken, omdat de vestingen aan de plaats gebonden zijn en niet zelfstandig kunnen medewerken tot verbetering van de eene of andere dwaling. Zoo ziet men meermalen den misslag, dat in plaatlen voor het oogen- blik zonder waarde, sterke bezettingen nutteloos worden verkwist, en dus uit het oog verloren wordt, dat wie alles wil dekken niets ver zekert; of ook omgekeerd, dat belangrijke plaatsen niet op het juiste oogenblik worden ondersteund of zonder noodzaak prijs gegeven, en latei- met moeite weder veroverd moeten worden; of dat van goed overlegde, stoute operation, tot welker uitvoering de vesting de gelegenheid aan bood, op het laatste oogenblik wordt afgezien, omdat weinig bedui dende omstandigheden den blik benevelen. Dergelijke misslagen zijn natuurlijk van den hoogsten invloed op het nuttig gebruik der ves tingen even als slechte troepenverdeeling de werkzaamheid van een leger schaadt; zij zullen echter te minder voorkomen, naarmate het

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1872 | | pagina 424