418
vestingstelsel van een land meer overeenkomt met de eischen des
tijds en met de legerinrichting van dat land. Groote legers, rijke
landen met talrijke en goede communicatiënmet groote steden en
eenvoudige, doch scherp afgebakende grenzen eischen een ander
stelsel als dat, hetwelk 150 jaar geleden goed was, toen de legers
klein, de wegen slecht, de plaatsen onbeduidend, de landschappen
tot hetzelfde rijk behoorende meer verspreid waren. Een goedvestin?-
stelsel kan echter heden, even als toeu, de grootste diensten bewijzen.
Vereischten van een vesting stelsel.
Voor de doelmatigheid van een vestingstelsel is in de eerste
plaats noodig de juiste keuze der te versterken of als versterking
te behouden plaatsen, ten opzichte van aantal en ligging. De beslis
sing te dien aanzien steunt op politieke en algemeene strategische
overwegingen, zoodat men van de vele punten, waarvan de verster
king onder sommige omstandigheden nuttig wezen kan, die in een
behoorlijk aantal uitkiestwelke voor de meeste of voor de meest
waarschijnlijke oorlogstoestanden het meeste voordeel beloven. Hier
uit volgt bepaaldelijk, deels eene zekere verdeeling der vestingen
over de verschillende deelen des lands welke hoofdzakelijk aan een
vijandelijken aanval bloot staan, deels eene zekere ophooping van
versterkingen op enkele, altijd belangrijke terreinendeels eindelijk
eene geïsoleerde versterking van enkele op zichzelven zeer gewich
tige plaatsenzooals hoofdsteden van het land of centraal-depöts.
Eene eenzijdige ophooping van vestingen in eene bepaalde richting,
b. v. slechts aan eene grens of aan de grenzenis verkeerdomdat
zulke vestingliniën natuurlijk omgetrokken of op enkele plaatseD
doorgebroken kunnen worden; zij is echter nog slechter, wanneer
zij tot buitensporig^vermeerdering der vestingen leidthetgeen 's lands
hulpbronnen zoowel in vredes- als in oorlogstijd noodeloos versnippert
en uitput. De staat mag slechts zoovele plaatsen bouwen of behou
den als hij, krachtens de ondervindingin den oorlog in het alge
meen voor de beoogde doeleinden noodig heeft of gebruiken kan.
Het bestaan van overtollige vestingen is steeds schadelijk, omdat
deze personeele en materiëele uitgaven vorderenwelke tot verbete
ring van belangrijker vestingen, tot versterking harer bezetting eu
uitrusting doelmatiger gebruikt kunnen worden; daaruit volgt lich
telijk, vooral bij zeer spaarzame behandeling van de militaire be
grootingen, eene betrekkelijke zwakte der belangrijke plaatsen; en
