zijn van verspilling. Bij eene behoorlijke regeling is juist het
omgekeerde waar, althans wat de troepen betreft. Bijna elke staat
bezit zekere categoriën van troependie voorloopig niet geschikt
zijn voor den dienst te velde: gedesorganiseerde korpsen na een ver
loren veldslag, invalidenkompagniëndie niet marschvaardig zijn,
landweerbataillons, welke door een bekwamen tegenstander met mar-
schen en bivouacs te gronde worden gericht, nationale garden, die
volkomen in verwarring geraken zoodra zij duizend pas op een omge-
ploegden akker moeten doorloopen of door een escadron kavallerie worden
aangevallenongeregelde troependie bij gemis van eene behoorlijke
discipline in het veld geen standhouden, enz. enz. Al deze elementen
kunnenin eene vesting geplaatst en door eene in verhouding geringe
geregelde troepenmacht ondersteund, onder de krachtige hand van
een verstandig kommandant, belangrijke diensten bewijzen; zij geven
dan een werkelijke versterking van het leger, welke zij op geene
andere wijze zouden kunnen schenken. Van lieverlede worden ook
zij, bij dagelijksche oefening, goede soldaten, voor het mobile leger
geschikt, en kunnen ze dan ook rechtstreeks tot de vermeerdering
hiervan medewerken.
Het spreekt intusschen van zelf, dat het vestingstelsel van eiken
staat in overeenstemming moet zijn met zijne legerorganisatieeen
land, dat volgens die organisatie over weinig bezettingstroepen kan
beschikken, is wel verplicht, het aantal vestingen tot het uiterste
te verminderen, om versnippering van het mobile leger hetwelk
dan in de bezetting der vestingen zouden moeten voorzien te
vermijden.
De aanleg van veldwerken gedurende den oorlog en op het oor-
logstooneel, zal altijd tot zoodanige versnippering leiden. Vooreerst,
omdat men dan niet dadelijk over de bovenbedoelde bezettingstroepen
zou kunnen beschikken; maar ten tweede, omdat deze voor de ver
dediging van tijdelijke positiën onvoldoende zouden zijndaar men
het gemis aan fortificatorische waarde der plaats dan door meerdere
tactische waarde der bezetting moet vergoedenm. a. w. voor hare
verdediging volkomen geoefende troepen dus tot schade van liet
leger te velde noodig heeft. Het is toch onmogelijk, veld
werken op te werpen, die in alle opzichten aan de eischen der
versterkingskunst beantwoorden; het profiel wordt, wegens den
gevorderden spoed, tot een minimum van dikte of zelfs nog minder
teruggebracht, en belangrijke werken, die voor eene goede verde
diging noodig zijn, moeten meermalen geheel achterwege blijven.
422
