438
onwaarschijnlijk, dat alsdan het phosphorbrons eveneens in beproeving
zal komen.
In dezen oorlog tegen Frankrijk hebben bronzen veldkanonnen,
die in alle opzichten met het Pruisische stelsel van stalen veldge
schut overeenkomen, hunne deugdelijkheid bewezen. Hunne aan
wending zou alleen tot de opmerking hebben geleid, dat het aaniooden
bij bronzen ziel in sterkere mate dan bij stalen ziel plaats grijpt,
en dientengevolge bij eerstgenoemde een meer herhaald uitwasschen
van den vuurmond met zeepwater noodig is.
Noodzakelijkheid van deugdelijke oefening der artillerie. De
beste en zuiverste beoordeeling van een vuurmond is die, welke
gegrond is op uitkomsten, in den oorlog zelf verkregen. .Door over
weging van hetgeen daaromtrent, zoowel bij den vriend als den vijand,
is aan het licht gekomen, geraakt men tot een besluit dat niet van
de waarheid kan afwijken.
Pruisen is nu eenstemmig in het gunstige oordeel over het door
hem te velde gebracht geschut, en de Pruisische officieren verklaren, dat
het de verwachtingen vervuldzoo niet overtrohen heeftdie daar
omtrent, op grond van vredesoefeningengemaakt zijn geworden.
Maar bij dit oordeel moet niet verzuimd worden op te merken, dat
geene geschutsoortal is zij ook nog zoo volmaakt, in den oorlog
tot gunstige uitkomsten kan leiden, wanneer zij in vredestijd niet
goed ingestudeerd is geworden, dat wil zeggen, dat het bezit van
een onberispelijk kanon alleen dan vruchten zal opleveren, wanneer
de wetenschap, om dat kanon tot handelen te brengen, gelijken tred
houdt met de technische volmaking die aan het vuurwapen gegeven is.
De wetenschap van behandeling van het veldgeschut nu, was in
het Pruisische leger zeer hoog opgevoerd, en zoozeer in juiste
verhouding met de bestemming, die het in oorlogstijd te vervullen
haddat men in bedenking staataan de superioriteit van het kanon,
dan wel aan de uitnemende oefening van zijne bediening het grootste
aandeel in het verkregen succes toe te kennen.
Hadden de Pranschen voor hunne vuurmonden de degelijkheid
der oefeningen gekend, waarin de Pruisische artillerie was groot
gebracht, de gebreken van hun geschut zouden voorzeker niet in
die mate in het licht gesteld zijn gewordenals thans het geval is
geweest. Juist door dat gemis aan degelijkheid werd wantrouwen
voor het ter behandeling gegeven materieel geboren. Eigen gebreken
worden vaak het laatst ingezien en zoo geraakte men er in Frankrijk