Maar er is nog eene moeielijkheid, voortspruitende uit het gebo gen oppervlak van onzen aardbol. liet is niemand onbekenddat, als men een schip nastaart, hetwelk zich op zee verwijdert, mei het niet meer gewaar wordt zoodra het op acht uren afstands is; het is niet de dikte van de lucht, die het aan het oog onttrekt, maar het schip, het gebogen oppervlak der aarde volgende, ver dwijnt achter de kim. Men zou het nog zien, zoo men op een' berg stond. Hetzelfde gebeurt op de oppervlakte van het land; echter niet zoo eenvoudig en zoo wiskunstig, ten gevolge der oneffenheden van den bodem die reeds op korten afstand het zien beletten cl het oog niet veroorloven in een ver verschiet door te dringen. Maar hetzij een weinig nader, een weinig verder, altijd doet de krom ming der aarde zich eindelijk gevoelen, en zij legt aan het gezicht een onverwinnelijken hinderpaal in den weg. Dit maakt, dat, toen men, gedurende het beleg van Parijs, heeft willen beproeven met de departementen berichten te wisselen door het middel, waarvan wij sprekenmen niet geslaagd isdaar geen enkel punt in de Eransche hoofdstad hoog genoeg was om een' teruggekaatste zonne straal in staat te stellen over de Pruisische liniën heen te gaan, die eene ruimte besloegen van meer dan zestien uren gaans [straal], Voor dezen afstand zou men in een' luchtbal hebben moeten op stijgen; maar daar de onbeweeglijkheid een hoofdvereischte is vooi de werking van het instrument, kon de luchtbal, die onophoudelijk wiegelt en door de lucht bewogen wordt, niet dienen. De proeven zijn genomen geworden te Montpellier met de dooi den heer Le Verrier verbeterde toestellen en onder zijne leiding. De door den beroemden sterrekundige aangebrachte verbeteringen zijn aanzienlijkzij bestaan in de toevoeging van een' tweeden spie gel (de vorige toestellen hadden er slechts één)die den door den eersten teruggekaatsten zonnestraal ontvangt en hem in de verlangde richting zendten vooral in de aanwending van een klein instru ment, alkidade genoemd, dat in staat stelt, in de ruimte het punt, met hetwelk men berichten wil wisselen, te zoeken en te vinden. Immers het is zoo gemakkelijk niet als men wellicht gelooft, in eene uitgebreide streek een bepaald punt te ontmoeten, vooral als men werkt in een door den vijand bezet land. Men behoeft zich slechts te herinneren, dat Biot en Arago, in het begin van deze eeuw naar Spanje gezonden om de Eransche meting van een' meri diaan of grooten cirkel der aarde te voltooienelkander gedurende drie maanden gezocht hebben zonder elkanders signalen gewaar te 442

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1872 | | pagina 449