Maar er is nog eene moeielijkheid, voortspruitende uit het gebo
gen oppervlak van onzen aardbol. liet is niemand onbekenddat,
als men een schip nastaart, hetwelk zich op zee verwijdert, mei
het niet meer gewaar wordt zoodra het op acht uren afstands is;
het is niet de dikte van de lucht, die het aan het oog onttrekt,
maar het schip, het gebogen oppervlak der aarde volgende, ver
dwijnt achter de kim. Men zou het nog zien, zoo men op een'
berg stond. Hetzelfde gebeurt op de oppervlakte van het land; echter
niet zoo eenvoudig en zoo wiskunstig, ten gevolge der oneffenheden
van den bodem die reeds op korten afstand het zien beletten cl
het oog niet veroorloven in een ver verschiet door te dringen. Maar
hetzij een weinig nader, een weinig verder, altijd doet de krom
ming der aarde zich eindelijk gevoelen, en zij legt aan het gezicht
een onverwinnelijken hinderpaal in den weg. Dit maakt, dat, toen
men, gedurende het beleg van Parijs, heeft willen beproeven met
de departementen berichten te wisselen door het middel, waarvan
wij sprekenmen niet geslaagd isdaar geen enkel punt in de
Eransche hoofdstad hoog genoeg was om een' teruggekaatste zonne
straal in staat te stellen over de Pruisische liniën heen te gaan,
die eene ruimte besloegen van meer dan zestien uren gaans [straal],
Voor dezen afstand zou men in een' luchtbal hebben moeten op
stijgen; maar daar de onbeweeglijkheid een hoofdvereischte is vooi
de werking van het instrument, kon de luchtbal, die onophoudelijk
wiegelt en door de lucht bewogen wordt, niet dienen.
De proeven zijn genomen geworden te Montpellier met de dooi
den heer Le Verrier verbeterde toestellen en onder zijne leiding.
De door den beroemden sterrekundige aangebrachte verbeteringen
zijn aanzienlijkzij bestaan in de toevoeging van een' tweeden spie
gel (de vorige toestellen hadden er slechts één)die den door den
eersten teruggekaatsten zonnestraal ontvangt en hem in de verlangde
richting zendten vooral in de aanwending van een klein instru
ment, alkidade genoemd, dat in staat stelt, in de ruimte het punt,
met hetwelk men berichten wil wisselen, te zoeken en te vinden.
Immers het is zoo gemakkelijk niet als men wellicht gelooft, in
eene uitgebreide streek een bepaald punt te ontmoeten, vooral als
men werkt in een door den vijand bezet land. Men behoeft zich
slechts te herinneren, dat Biot en Arago, in het begin van deze
eeuw naar Spanje gezonden om de Eransche meting van een' meri
diaan of grooten cirkel der aarde te voltooienelkander gedurende
drie maanden gezocht hebben zonder elkanders signalen gewaar te
442