468
wat talrijker dan de onze. In het begin van den namiddag week het
Fransche leger, waarvan twee derden nog geen deel aan het gevecht
hadden genomen, onder de muren van Metzditmaal weder tot groote
verbazing van den vijand.
vDen lsten September neemt de militaire geschiedenis van Metz
een einde.
//Hooren wij nu de tegenpartij.
//Vóór weinige dagen is een nieuw document, niet het minst op
merkelijke, de rijke militaire bibliotheek, die wij aan de pen dei
Fransche generaals te danken hebbenkomen vermeerderen. Na al
de anderen heeft de maarschalk Bazaine zijn boek geschreven en brengl
hij zijne zaak voor het publiek. Ieder weethoe moeielijk zij te-win
nen is. Maar na de ontleding van Kolonel d'Audlan's werk, zijn \vi
den lezer een uitvoerig verslag van de zelfverdediging des aange
klaagden schuldig.
//Zelfverdediging is het juiste woord nietwant de houding van dei
schrijver is niet die van een' beschuldigde voor zijnen rechter. Be
halve in twee of drie gedeelten, waar hij zeker gemeend heeft ziel
niet te mogen onthouden van eene toespeling en van een rechtstreekse!
antwoord, schijnt hij den staat der openbare meening niet te kennen
zelfs de zware beschuldigingen, die hem' boven het'hoofd hangen
niet te vermoeden. De maarschalk verhaalt de gebeurtenissenwaar
aan hij deel genomen heeft, op den toon van een officieel stuk.
//Genaderd tot de roerende punten waar de lezer uitleggingenant
woorden, eene rechtvaardiging verwacht, legt de maarschalk een ad
ministratief stukhet proces-verbaal van een' krijgsraad overen gaa
door. Als hij zelf verhaaltis het met de kortheid van een' man
gewoon te bevelen, en die zich bezwaarlijk verlaagt tot het afleggei
van rekenschap. Van daar soms eene beknoptheiddie effect bejaag'
en niet vrij is van een' tint van kleinaehting.
//Men heeft blijkbaar den schijn van voorname waardigheid willei
aannemen; meer dan één lezer zal er wellicht eene behendige listii
zien. In allen gevalle, goede, klare en categorische antwoorden zou
den veel meer in den smaak geweest zijn van het publiek en voora
van de zeldzame verdedigers van den maarschalk.
//Een geheel onpersoonlijk voorbericht legt in weinige bladzijden vai
krachtige en technische juistheid, de hoofdgebreken van het Fransch
militaire stelsel bloot, waaraan Bazaine Frankrijk's rampen toeschrijft
Ziehier den korten inhoud er vanPruisen was gereedstoffelijk ei
