484 wordenniet door de nederlaagmaar door het geheele verlies van de twee eenige legersdie Frankrijk had. Laat ons ziendoot welke handelingen deze twee legers verloren zijn gegaan. Na de drie groote tegenspoeden (van Mac-Mahon en Frossard) in het begin van den veldtocht, trok het leger, verwonnen, maar niet afgesneden (gij zult aanstonds zien, welk onmetelijk verschil er be staat tusschen verwonnen en afgesneden te worden), op Metz terug, en de maarschalk Bazaine voerde er het bevel over. Het was toen weder genoeg georganiseerd om veldslagen te leverengetuige Borny en Kezonville (14 en 16 Aug.) De Duitschers, die over veel ster ker strijdmacht beschikten, (wel te verstaan door hunne versnelde marschen na den 16den, Fr.) vatten het beslissende plan op, niet om het Fransche leger te verslaanmaar om het in te sluiten. Dat de maarschalk Bazaine het voornemen van zijne tegenstanders vermoed heeft of niet vermoed heeft, doet weinig ter zake; de dringendste zorg was zijn leger in veiligheid te brengen, ik wil zeggen, de gemeenschap met Frankrijk te behouden. Een afgesne den leger was tot niets goed meer, daar het niet met de andere korpsen in verbinding kon treden; het was bestemd om ten slotte in handen van den vijand te vallen, en strekte voortaan slechts om tijdelijk zeker gedeelte van diens strijdkrachten bezig te houden. De opperbevelhebber moest dus tegen eiken prijs, te gelegener tijd, den terugtocht aannemen, al kostte het hem ook een' slag, ja, zelfs eene nederlaag, want het overschot van een leger zou nog gediend hebben voor de verdediging. Men moge zeggen wat men wil over de vertraging van de bewegingen; het is een feit, dat men zicli ophield, toen de grootst mogelijke spoed dringend noodzakelijk bleek; de terugtocht op Verdun werd afgesneden; daar werd de eerste daad gepleegd, die Frankrijke ondergang ten gevolge had. De maarschalk Bazaine heeft geschrevendat hij het gevecht bij Borny gewonnen had. Het zij zoozeker zouden de Duitschers het gelukken hunner strategische beweging tegen een nog vrij wat duurderen prijs gekocht hebben. Toen men te Parijs, na het eerste rumoer over de veldslagen van Borny en Rezonville wistdat het leger afgesneden was van Verdun en ingesloten onder Metz, begre pen allen, die angstig de gebeurtenissen volgden, dat deze overwin ning erger was dan de bloedigste der nederlagenwant zij leidde rechtstreeks tot eene overgaaf. Na den slag van Gravelotte of Saiut-Privat (18 Aug.) moest de regering een besluit nemen in den dreigenden toestand. Van de

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1872 | | pagina 491