leiden, het groote voordeel, dat in korten tijd, van liniaire teeke-
ningen en (niet gewasschen) zwarte kaarten een groot aantal kopijen
tegen geringe kosten kunnen worden afgeleverd; terwijl bij het To
pographisch Bureau alhier op dit gebied reeds zeer schoone uitkom
sten zijn verkregen.
Het valt echter niet te ontkennendat het lezen dezer geheel
in H zwart bewerkte kaarten, ook ten gevolge van het belangrijk
aantal der daarop voorkomende detailsbetreffende verschillende
soorten van wegen en cultureswaterleidingen a. a. bij den eersten
aanblik niet gemakkelijk isen men zich eerst na aandachtige be
studeering der kaart, en raadpleging van de daarbij behoorende le
genda der conventioneele topographische teekeus, met al die détails
volkomen vertrouwd kan maken.
Wel heeft men bij het Topographisch Bureau getracht, in dit be
zwaar zoo veel mogelijk te gemoet te komen, eensdeels door het
■aantal dier conventioneele teekens tot op een minimum terug te
brengenen anderdeels door bij de voorstelling van sommige ter-
reindeelen eenigzins af te wijken van hetgeen overigens bij de kaar-
teering gebruikelijk is (b. v. door de xcaterle'ulingen middels fijn
gekronkelde in stede van door rechte lijnen voor jte stellen, waardoor
zij bijna niet van de //paardenwegen" zouden te ouderscheiden zijn),
maar toch blijft ten deze altijd nog eenige moeielijkheid bestaan.
Yoor de bezitters van photo-autographische detailkaarten verdient
het dan ook alle aanbeveling, om de voorstelling der voornaamste
terreindeelen met gewone waterverf te kleurenb. v. de kampongs,
groen; de groote wegen, karmijn; en de zee, rivieren, meren, vischvij-
vers enz. blauw; waardoor men tevens onwillekeurig tot eene aan
dachtige beschouwing en bestudeering der kaart wordt genoodzaakt
en de monotonie er van op doelmatige wijze wordt gebroken.
'Ter zake bij het Topographisch Bureau genomen proeven hebben
doen zien, dat hierdoor de kaarten belangrijk in duidelijkheid win
nen en zoude het dan ook wenschelijk zijnwanneer ze in kleuren
druk algem.een konden worden verkrijgbaar gesteld.
Van de verwezenlijking van dit denkbeeld heeft men echter moeten
afzien, op grond van den, daaraan verbonden, omvangrijken arbeid,
waardoor de prijs der kaarten onevenredig zoude moeten worden ver
hoogd.
662
Als bewijs hiervan werd bij het voordragen van dit opstel eene photo-autogra-
phisch gereproduceerde kaart, op de schaal van 1;20,000, van de hoofdplaats Djoc-
jokarta en omstreken overgelegd.