De "Cursus"; ik zal mij aan die algemeen gebezigde benaming
houden, hoewel men zal moeten bekennen, dat eene vroegere "we
tenschappelijke bijeenkomst" al zeer weinig van een cursus haden
ons eerder de schoolbanken met hun looden inktpotten en onbeha
gelijke zitwijze in het geheugen riep, ja zelfs soms de plak van den
meester, in de gedaante van eene conduitelijst, die ons als het zwaard
van Damocles boven het hoofd hing; die cursus dan, was een
aanhoudende steen des aanstoots voor de officieren; en de onsma
kelijke wijze, waarop de gerechten werden opgedischt, ontnam bijna
alle eetlust; men kon zich niet meer impopulair maken dan door
te willen beweren, dat de cursus noodig, en wetenschap niet over
tollig was.
En waarlijk geen wonder; hoorde men niet jaarlijks hetzelfde
deuntje? De pachthoeve la Haye Sainte met zijne opengebleven
schuurdeur; het Elzenboschje in den slag van Grochow; het dijk-
gevecht van Arcole welks schitterende schildering een jong luitenant
altijd een paar slapelooze nachten bezorgde en een droom van roem
en zelfopoffering, waarin hij, als een andere Napoleon, met een vaan
del op een brandende brug figureerdeIs het wonder, dat
er veel geslapen werd bij die voordrachten, die den geest moesten
scherpen; is het te verwonderen, dat het geene pure ambitie was, als
men antwoordde op de vragen, "hoe men palissaden zetten moet;
hoe de monnik, de schuifdoos van Boule of de vuurmuis van Rugy
er uitzietwelke de verplichtingen zijn van den aanvoerder eener
sluippatrouillewaarbij men zeker eene mauvaise marque kreeg,
indien het woord stilte er niet eenige malen in voorkwamDie
klassieke stilte, met de even stereotype //terrein en omstandigheden",
of anders die manschappen met breekgereedschappenwat hebben ze
ons dikwijls verveeld. Men zou nog menig voorbeeld van droog en
vervelend ge-cursus kunnen aanhalen, zelfs al liet men den //zwarten
makker", het antwoord op de vraag: //wat vindt men overal", en
den //provoostgeweldige" rusten.
Was het wonder, dat de officier zoodanig //onderwijs" schuwde, ja
haatte En tochwe hadden geene reden tot klagen, 't was ergens
anders niet beter. Hadden de cursussen in Nederland iets meer te
beduiden Ik durf ik spreek hier uit ervaring volmondig
//neen" te antwoorden; aan opvijzelarij ontbrak het daar echter niet;
de ministeriëele missives klonken prachtig. Maar dikwijls vernie
tigde de een wat de ander in het leven riep; adres de circulaires
van minister Blanken en van minister van den Bosch. Was de een
•260
