3 toon enhoe het bij deskundigen reeds voor jaren algemeen vast stond dat Java niet aan zee maar in liet binnenland rnoet verdedigd worden. De zoo hoog gevierde krijgskundige zegt daar: //Thans is menover het algemeenvan oordeeldat het verde digingsstelsel voor Java, voorgestaan door den gouverneur-generaal van den Bosch, het beste is; en de verdediging van dat eiland plaats moet hebben, niet in de nabijheid der zee, maar in het binnenland. In een uitmuntend werk over de verdediging van Neêrland's Indië heeft de kolonel De Vaijnes van Brakell dat stelsel van van den Bosch uitvoerig uiteengezet, en er met kracht op aangedrongen om, al dadelijk, den zetel der regeering te verplaatsen van Batavia, of van Weltevreden, naar het binnenland, ten einde zich te vrijwaren voor het nadeel, dat het bezetten van de hoofdplaats door eene ge lande vijandelijke macht kan te weeg brengen. Worden w ij op Java aangevallen door een vijandelijk leger, dan brengt ons belang het mede om niet dadelijk de beslissing te zoeken, niet dadelijk slag te leveren in de nabijheid der zee, waar de vijand in zijne vloot en in de plaats, waar hij geland is, alle middelen kan hebben die noodig zijn voor zijn onderhoud en verzorging; integendeel, ons belang brengt het dan mede, om vooreerst een beslissende strijd te ont wijken, terug te trekken naar eene gunstige stelling in het binnen land den vijand te noodzaken ons daar op te zoekenhem zoo doende te dwingen tot vermoeiende marschen, hem van zijne vloot en van zijne overige hulpmiddelen te verwijderen, en den oorlog te rekken, daar wij dan zeker kunnen zijn, dat ziekten en ontberingen, nog meer dan vuur en staal,'s vijands legermacht met eiken dag zullen doen verminderen. Algemeen oordeelt men dan ook, dat, om aan deze inzichten te beantwoorden, de stelling (van Janssens in 1811) bij Meester-Cornelis veel te nabij de kust was, zoodat de bij Batavia gelande vijand die stelling met te weinig bezwaar kon bereiken." Ook door den schrijver in den N. M. S. wordt de noodzakelijk heid der verplaatsing van den bestuurszetel in het belang der ver dediging toegegeven. Maar, zegt hij, 't zal toch wel niet gebeuren, en gij moet daarom beramen wat er gedaan moet wordenals er geen verandering komt in den bestaanden slechten toestandhoe Java verdedigd kan wordenook als Batavia de hoofdstad is geble ven. Het is beter, meent hij, zijne plannen te bouwen op het bestaande, dan op eene hervorming, die er nog niet is en mogelijk

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1873 | | pagina 10