248
induceereiideti draad van den klos, en van daar door den geïsoleer-
den draad, die den beitel in zijnen stand houdt, naar de batterij
terug of omgekeerd.
Voor iedere buis is dus noodig eene galvanische batterij, een in
ductieklos en eene noteerende schijf.
Het eene einde van den geïnduceerden draad der klossen is in
verbinding met eene der schijven, het andere met eenen ontlader,
die tegenover en dicht bij den omtrek derzelfde schijf is aangebracht,
zoodanig, dat tusschen ontlader en - schijf eene vonk kan over
springen.
De omtrek van iedere schijf is met wit papier bekleed, dat met
lampzwart is bedekt.
Bij liet overspringen der vonk wordt dan het lampzwart verteerd,
en liet er onder liggende papier wordt in den vorm van een wit
vlekje zigtbaar. Zijn nu de schijven aan het draaien met de ge-
wenschte hoeksuelheiden wordt het stuk afgevuurd, dan drukt het
projectiel de in de ziel uitstekende beitels successivelijk terug, zoo
dat de fijne geïsoleerde draden worden doorgesneden.
Hierdoor wordt de induceerende stroom afgebrokendie ophoudende
stroom doet itt den geïnduceerden draad eenen stroom ontstaan, en
er springt bij iedere schijf tusschen haren rand en den ontlader eene
vonk over, die om den omtrek dier schijf een wit vlekje veroorzaakt.
Uit de betrekkelijke ligging dier vlekjes, die, zoo als gezegd is,
tot op y40 m. M. kan worden nagegaan, blijkt dan, welken tijd het
projectiel besteed heeft om van de plaats eener buis tot die der vol
gende te komen.
Bij een kanon van 25 c. M. kon met dit instrument de tijd gemeten
worden, waarin het projectiel 60 m. M. aflegde; in 't algemeen kon
voor iedere plaats der ziel de snelheid van het projectiel, en bij
gladziels voorladers daaruit ook de drukking op het projectiel en den
rand der ziel bepaald worden.
Door het gelijktijdig bezigen van chronoscoop en compressiemeter
werd de uitwerking van Engelsche en andere kruitsoorten onderzocht
en vergeleken. Die bevindingen gaven aanleiding tot het vervaar
digen eener nieuwe kruitsoort, Pebblekruit genaamd, welke zulke
eigenschappen bezitdat door haar gebruik de uitwerking van groote
kalibers aanzienlijk kan verhoogd worden, bij vermindering der ver
nielende werking op den vuurmond.
Dit kruit, welks onregelmatige hoekige korrels de grootte hebben
van okkernoten, heeft zijne gunstige uitwerking voornamelijk te
