277
achterhoede dienende in een open plek, tusschen de bosschen van
Dieulet en Beaumont deed bivakkeeren in volkomen onstrijdvaardigen
toestand, en met verwaarloozing der meest dringende veiligheids
maatregelen, bewijst o. i. meer tegen de Franschen dan tegen de
Duitschers.
Op de vraag van den heer de Petit: //Maar is het niet proflteeren
//van eene fout niet erger dan de fout zelfmoeten wij dan ook rond
weg Neenantwoordenennaar wij ons vleienvelen met ons.
Trouwens, van onhandigheden als hierboven van de Failly vermeld,
onhandigheden, waardoor het geheele, aan hem toevertrouwde korps
in de pan gehakt, of krijgsgevangen had kunnen en moeten worden
wemelt het verhaal der Fransche krijgsverrichtingen; ja, men zoude
bijna kunnen zeggen: dat de oorlog aan de Fransche zijde, van
het begin tot het einde, ééne groote, onverantwoordelijke maar duur
geboete, onhandigheid is geweest. Dat er in den jongsten oorlog
ook van Duitsche zijde, hoe uitstekend de legeraanvoering ook geweest
zij tal vergissingen en fouten plaats vonden, valt niet te ontkennen
doch merkwaardig is het, dat nagenoeg telkenmale daartegenover
kan worden gesteld, een even groote vergissing of fout van Fransche
zijde, die het verloren evenwicht weder geheel herstelde.
Zoo b. v. bij den slag van Wörth.
De Kroonprins had op geen gevecht gerekendhij had het eerst
den volgenden dag verwacht. Er waren dus nog vrij wat troepen
in aantochtdie uren ver verwijderd waren en wel niet voor den
middag zouden aankomen. In dien tusschentijd was het te voorzien,
dat het tweede Beiersche en het vijfde Pruisische korps uren lang
aan het Fransche kanonvuur zouden blootgesteld zijnenzonder
(wat betreft het laatste korps) eenige voordeelen te behalengroote
verliezen zouden lijden.
Hij zond dus uit zijn hoofdkwartier bevel aan het vijfde korps
om het gevecht af te breken tot dat alle korpsen hunne plaatsen
hadden ingenomen, en de aanval van alle zijden tegelijk kou geschieden.
Bij vergissing nu werd dit bevel óók aan het tweede Beiersche
korps gezondenhetwelk omstreeks half elf zijn gunstige positie in
Mac-Mahon's linker flank verliet die daardoor meer ruimte kreeg.
De Franschen konden echter van deze omstandigheid door eene
even groote vergissing hunnerzijds volstrekt geen partij trekken.
Mac-Mahon namelijk had de Failly getelegrapheerd, om twee divisieu
naar Lembachf te zendenen daar de Beieren in den rug te vallen.
Daar de order evenwel onduidelijk geschreven was (dus eigenlijk
