294
*Groote rampen strekken tot leering, zij brengen ernstige waarheden
aan het licht, welke in tijden van geluk maar al te dikwijls door
gewoonte of kortzichtigheid onopgemerkt bleven."
//Vóór den ongelukkigen oorlog van 1870 hechtte men in Frank
rijk geen gewicht aan de meening van hen, die verklaarden dat de
legerorganisatie van ons rijk in geen verhouding stond tot zijn staat
kundigen toestand; men ontkende de voordeelen der Pruisische or
ganisatie, welke op de algemeene dienstpligtigheidop het stelsel van
talrijke, goed geoefende reserven en op de territoriale indeeling van
het land, in overeenstemming met het leger berust."
Napoleon erkent daarin verder, dat de Duitsche artillerie véél be
ter was dan de Fransche, dat de vestingen te talrijk en niet in
overeenstemming waren met de eischen van den tegenwoordigen tijd,
en verklaart o. a:
//De beste wijze, om te leeren wat ons ontbreekt, is, het Prui
sische stelsel, dat, met voortdurende verbetering, reeds meer dan
zestig jaar bestaat, met opmerkzaamheid tebestudeeren." (Mil. Tijd
schrift, 1871, p. 592),
Nu zal men toch wel, noch den heer E. J., noch Hossel, noch
Napoleon III kunnen beschuldigen van overdreven bewondering voor
het Duitsche leger; en toch, zij allen erkennen, dat de ware oor
zaak der aanhoudende nederlagen van het Fransche leger te wijten
zijn aan den slechten toestandde gebrekkige inrichting en de in
ferioriteit in alle opzichten van dat leger, vergeleken met de Duitsche
armee; dus geen bloote zaak van meerdere getalsterkte.
Maar, niet alleen, of zelfs Fransche schrijvers erkennen die su
perioriteit; bijna elh werk over den jongsten oorlog, elk tijdschrift,
elk dagblad daarover handelende, is in dat oordeel eenstemmig.
Ten overvloede zullen wij daarvan nog een paar voorbeelden aanhalen.
//Een stem uit het leger" zegt o. a. op pag. 539 van het Mil. Tijd
schriftjaarg. 1870, dat de groote voordeelen door de Pruisen in 1866
en 1870 behaald, hoofdzakelijk moeten worden toegeschreven, aan de
uitmuntende wijze waarop zij den oorlog hadden voorbereidof
met andere woorden: aan den uitsteltenden arbeid der officieren van
den genieraten staff
De te vroeg gestorven Prévost Paradol schetste reeds in 1868 in
zijn beroemd werk: //La France nouvelle" den uitslag van eenen
aanstaanden strijd tusschen Frankrijk en Duitschlanden voorspelde
daarbij o. a. den verplichten afstand van den Elzas en Lotharingen
en den nederlaag der Fransche wapenen.
